■ . AD ILLVSTREM ET GE- NEROSVM VIRVM FRANCI- SCVM BOVRSOLlVM, EQjiTEM AVRA- TVM, VICECOMITEM ET BARONEM DE BEAVREPOS. Dominum dc Bourfolcs,Bcrbic'rcs, Rdrfignac, Da- uignac,& Caflaide. Janus Iacobtts Botjfardtu. V m fuperioribusannis proxime clapfis trcsTomi Ro- manarum infcriptionum Carlo, & opcraThcodoridc Bry pnblicati ciTent^ laudabili applaufu omnium co- rumjqiii ftudioanriquitatumdcle&;antur,fuperefthcc quarta,& vltima pars^Hcros generofe,quamtuono- mirii cOnfccratam Thcodorus &Iffacl dc Bry,filii & hc- rcdcs dcfundi, pari folcraa^ & araficio cxcuiam prxbcnt,eodemafFc- &u,& defiderio ftudentes publicx Vtilitati prodeffc,ojuo illorumPa- rcns. Volumcn hoc fi eadcm frontc, & bcncuolentiacxcipias , qualbli- tuscs ha&enusofficiofamcrgatcmcam voluntatCm probarc,nabcbo ijuodmihiexanimogratuler^tibique gratiasagam,quitam bcncuolc, tam comi tcr meum ftudium arilplc&ari $,patiarisq-, mc cum fcopum at- tingcrc,qucm tot vigiliis,& ladOribus mihi propoujeram placcrc, & gratucffc Optimatibus,& NobilibuSfummo loconatiSjCximia^cru- dirionc prxditis, magnx Iaudi duccridum cft. Non enim tantum apud Gallos proptcr generisnobilititcmjftudiumqj militia commchdaris, (nam&hxdot«,&virtutc$multis aliis commUncs funt) fcdhincpcr- fc&ioniacccdit aliud peculiafc j & quafi proprium , ncriipe non vulga- • tis rci literarix cognitid, *c Veriuftiflimx PocfcoS cxcfcitium , quod ra- rumcftintcrGallos nobiIcs,quibus^fxcipua dclcctatio cftatma tra- dlarc,Martiaq; intcr prxlia vcrlari Libfos,& Mufarum occuparioncs ro- gatis, vt loquuntur,& Ocioiis hominibus rclinquunt, qui vel (acris prx- fc&i , vcl ad inftituendam iuucntutcni in bonis Iibcfalibusq; difciplinis ordinatifunt.Tuautcm,vtprxcipuumviri gcncrofi iriiinus circa bcl- licacxcrcitia conftitui dcberc iudicas, cxiftimas tamcn ca ncuriquam ):( z impc- jr E PISTOLA impcdiri, aut torpefccrc bonarum fcientiarum cogoitioric, quam &lu- bcntcr colis , (ingulan^ bcncuolcntia in aliis profequcris. Hinc fit vt tantc, animi gcncroli dotcs tibi fauorcm litcratorum omnuim,gloriam- queprimamnbiapud pcrcgrinosconciliaucrint. Pulchrumeft,&lau- dabilcabonisdiligi, &corum prxconiocohoncftari. Bellica fano vir- tus,Vtcftcxcellcns,Scadmiranda,infcliciq-, hocfxculo(quoviblcntia, ambitio,raptus,& aiuritia inexplcbilis Principum animis impcrant) planc vti!is,& ncceifariai Vis aducriariorum, irritptioncsq-, tyranno- rum non nifi militari virrutcarccri, & rcpclli poifent. Ea ramcn radios fuifplcndorisadpofteviratem produccrc non pofl*et,nifi mcmoria,& laudc yiucntium : qux facilc inuidia minuitur, vcl malkia labefa&atur, cum plenque mortalium non racile fcrant laudes altenas , exiftimantcs tantum fibi detrahi , quantum aliis tribuitur, licct optimc mcritis dc Rcpublica. Huic mJonullaalia racione medctur gloria,quam dum gencroiorum virom m magnanimi conatu? confilia prudcntia, & egrc- mc cefta litcrarum monumcntis commilfa mcmoriam xtcrnam, & poftcrorttm laudabilcm rccordationcm adquirunt: qux tanquam lub- indc rcnata lc&ione repcttta, & oculis hominum frcqucnccr propofita, laudesnouasquotidicmcrentur,adquirunt,&obttnent,maiores plc- runqucpoftoDitum,quam in vita. Nam id cflc vidcmus naturale,& vitium nocinfitum mcntibus mortalium, vt Virtutcm prxfcntem odc- rint,abfcntemquxrancinuidi. Qui igitur litcrarummunus& lauda- bilcbcneficiumconcemnunt&rciiciunt,male fibi confultumvolunt, ncfcii finc litcris rerum omnium cxccllentium mcmoriam obliuionc ' tcgi, &tcncbrisobfcuritacisxcernxfepeliri. Sed,vtaitTullius: Prttfiantcs vtrtnunquamtantaconattejfintjgu* ad pofieritatis 1 memoriam perttnercnt.ni antmo vtdtJfent,pofierttatemad fepcrtt - nere poffe. Sednefcto ejuo modo animus ertgcnsfipofierttatcmfcmper ita profptctt, cjuafi cum excefferit e *vita, tum dcntcjuc vifiurus ftt. Et alibi : Quts tantos labores dturnos noclurnosfy domt milttu^ fufctperet, fi ttfdem fintbus gloriam fuam qutbtts vttam effet tcrmt- , naturus ? Nullam vtrtus altam mercedem laborum pertcuIorum% \ *defiderat,pr£ter hanc laudis & giorU. Qua cjuidem detracla,qutd . eftcjuod in hoctam cxtguo vtucurrtcuto, tam breut tantisnos n Labortbus cxcrceamus*. Infidct cjtudam in optimo cjaoquc virtus, ~ cjus, nodes & dtes antmum glorU fitmulis concttat , & admonet non cum viu tempore effe dtmittendam commemorattonem nomt- nis nofiriyfid cum omnt honefiatetquandam. Hsec Ciccro. Cumautemhxc commemoratio non nifi litcrarum&fcriptorum bcncficioadquiratur^nonne cos aclmodum inianirc,& iudiciocarcrc dicc- DEFMCATORIA. dtcemus , qni literas tanquam inurilcs contemnunt, &car l um cognitio- nem reiiciunt ? imc quib. cum vitatcrminaturomnis mcmoria viril/tcr gcftorum.Quod ii ad bcncagcndu alacritcraccingimur,vt dc Parria,pa- rcntib. &:amicisoptimcmcrcamur,nemotam ftupidusciicaut vccors, qui audcat jphteti ic id gcrcrc vnht.it is fux, aut lucri alicUius iordidi cau - fa, vtiolcntmerccnarii. Finisrnagnanimitatis aliotumq; confiliorunl crir,vtlaudcmaliquarnapud noftros&pcregrinosadfequamur,n6rno- mcnraneam,autmcenibusnollrx vibis circumicriptam, icd longeia- tcq-, apud viuenccs& pofleros continuatam,dicamurq-, publictim com- modum priuatx vtilitati,imo noftra: faluti, fi ita rcs cxigat,pra?po(uilic. HincCurtii,Horar:i,Dccii,Bruri,Regulus,aliiq-, plurimimortcm vltro fubiucruiu, nihilaiiudcxpc&antes,quamrorticcr gcftorti mcmoriam iempiccrnam. Vircucis honos* prarmium : & fama vircucis ftimulus : Vir bonusgloriam vircucispr;cmium,haudprxdampofcit: Honos alit ar- tcs iFdmes virtutis gloria. Ad hoc argumentum infinic^ fentcntia: libris antiquorum inferta: rcferri poflunr. Hinc vidcmus inciuitatibus probe ordinatis publicc ftatuas locatas cilc virrs magnis, &: de Rcpublica bene mcriris. Hinc tot iniciiptioncs &: clogiaahcneis tabulis, aris, cippis,co- Iumnis,arcubus,&:marmoribusexquiiirisinciia,templis,roris,thcatfisj &c circis cxpohca, qux laudes &: cncomia virorum forcium &: fapicncum concincrenc. Hinc Principes magni , ob prudentiam, &: publica com-., modaviriliccr&:iapicncerprocurata,adDcos rclatiiunt,iiIisq-,conicnfu omniumpopulorumhonorcs publici decretifunt,trophxa cre&a,fi- . gnalociscelebrioribuspofica,&:quicquid adfcmpiterni nominis me- moriamfaccrevidercturprocuratumcft. Quaromnianiiiad poftcro- rumnotitiampcruenircpoifcviiaeflenr,fiuftra pervirtutcm tancosla- . borcs fuftinuiiTcnt. Proptercahiclibcr,ilcutcvtres priores, inititutus cft,vcex infcriptionibusSc clogiis,quac m iis contincntur,cognofcac t Lector,amplum clarx vinutiprxmium tribui, quando fama fcmpitcr - na conatus cgrcgios comitatur , &: pcrpctua commcndatione (cq uit u r , quodfolisfcriptiSj&litcrarummonimcntisparatur. Laudcm iuq-, non mediocrcm adiequcris, Hcros gcnerofe,qui bellorerumq;cognitioni itfoncus , ad vtrumquc paratum tc prxbeas .-horasq; dici fcleCtas cxerci - cus milicix fcdulo impcndas , &: altcrnatim lc&ioni hiftoriaru animum adpliccSjCx qua prudcntiam fummam & iapientiam adquiris,animum- quciaboribus bcllicis dcfatigatum iucundiffima voluptatc Philofophic, recrces,&rcfocillcs,vt paulo poftalacrior ad priora munia rcucrtaris. Nam,vtaitCiccroproMurxna: Reimtlttaris vtrtus prtjlat c&teris virtuttbus: Omnta noflra /ludia,£f h&c forenps laus 3 & tnduflrta latent m tutela, & fr&ftdto bcllict, virtutis : f$ fimuLn^ increbuit )•( s r<4>- EPIST. DEDICAT. fufpicto tumultus, artes illiconofirtconttcefiunt. Omniadenique qua funt in Imperto^ tn fiatu ciuttatis abtis defendi> f$ firmaripu- tantur,qui mtlttart vtrtute anteceliunt. D ux bclli cus in propagan- disfinibus,do&i&(apicntcsinrcgcndis cxercirantur: Non igitur tan- tum tollit virtutcm militarcm, vt ab ca bonarum litcrarum cognitio- ncm cxcludat.Idco primo officiorum dicit-.Parua fitnt arma foris,ni- fiesl confiltum domt, Et , Nonminorem vtilttatemadferunt^ui togatipublice pntfunt, cjuam qui beUumgerunt. Itacjue eorumcon* filto fipe,aut fufiepta,aut confecJa bella funt, Quare expetenda ma- gisesJ decernendtratto , qudmdecertandifortitudo. TTemcrecnim in acie verfari, & manu cum hofie conpgere immane cjutddam esl, tfbelluarum fimileXt i.dc Oratorc.In rebus magnis,mcmoriaquc di- gnis confilia prirhum, dcinde acla, poftea euentus fpcctantur. Quare confiilro & fapicntcr faciunr, quiftuchumvrrumq;coniungunt,quod icmpcrfaccrcfblituses : Etciim nonpoilisailiduuscllc lc£tioni,amas, foucs, & pcculiari rauorcprofcqUcrislitcratosiCorumqucftudia,quan- tum potcSjadiuuas^&promoucs. Etquialatisanimaducrtitcnonmc- diocriter delc&atum ruifTc antiquarum infcriptionum Komanarum inlpc&ionc, quas olimcxmarmoribustancadiligcntia,labore,&fum- ntucollegi, practcr duos priofcs tomosilluftriviroHcrmannoBaroni aGocrdicatoSjtertiumfupcrioreanno publicatum, & huncquartum tibi facratum cllc volui : quo tibi deuotum mcum officium aliquo ind- gni tcftimonio probarcm, & Vt aliqua in partc bcncuolcntiam tuam promcrcrcr, cuius mc partieipem fof c tam cofmtcr,tam bcnigne ha&c- nus promififti. Dcusoptimusmaximustepcrpctu6confcruct,tuosque conatus cum omnifclicitateadcxitumfauftumprofpcrumquepcrdu- cat. Valc. AD AD LECTOREM. Ioann. Thcodorus&Ioann.IfraeldeBry fratres. \VAMDlVinbac vit* fuit pia mtmorU Parens nofter Theodorus , hunc fibi \ fiotum femptr propofutt, vt de Ittcratu eptime mtrcrttur. guuproptcromni ' diiigcnti* Crfolertt* perquifiuitvndique omni*, quapojjent RcipubUcalittra- \ ri*v:iiiaejfe,ac ftmul tucnnds, nuUUparccns fumpttbus t nuJlos fubterfugiens Uborcs, quo pojjet Lonorum ftudvs, & txpcclittontfatisfacert. Cuius rt i lucu- len'iftma re idttnt teflimw'* tam prarlar* oper* , apuafuis praUsfubiecit, ac per totam Eure- fxmfimmx cum Uude publicsuit. ^ftinttraUs qua edtdttpclatud-kaudigwpma.bo»»' rum omnium iudtcio rcpons dtbent tnfcriptionum Rom*n*rum ltbri,qua h*n. Ucobt Boijfar- di Vcjuntint opera & feduUtate colUcla funt , additu etiamfignu ejr marmorum dtincationt tam cxjuifita , ttme,ex wbana tempeftate naufragum oommexpartetjuajfatum.rerum^omntumitwptnu, tnhocflorenttfimotuoo-pptdoMtrandula, auafi ,n por- tum coUeg.ft, vb,, « alter Alanom ta^atum Vlyffcm ,me v/tra mer„afout/t t ,fip,^ tnterloqucndumame petnfttanqu.cauam tnter naufrag,, tabuLu rel.au, fuperfutffet > quod finon publtce & paftm ommbm expom,pr,uattmfal,em &feorfum,ab armcupr*. /c Z m /fr w 7 c 7 fp ' c ' p0 ^ : ^ mt ^ rum ffip'l'tndtrat,one,auodtufc,l,cetiamfupergrelf^ rn&nouenartianmanc,p,,em cltmaclera fepukhrum tfbtmedt- TjU ^rT CUm /" tlolucrumne f"^»ofatomecumenata[fet,,L mum, & Carolum V. Auguftum Ctfarem Bononu abfu,fti, tan- quammangomtcrpoLui. Nonautdem •vttUudvenalehaberenu, fedeatantum rattone, w al,quamttbi,finongrat,amrefcrrcnu, (qu,en,m,dpoffum) atfaltcmtUtusfigmficattoncmpr, meferremj. yale^. hxarcetuaM,randuUna,MenfApr,l.M. D. XXXIII. cumanmmenfeOaobr, tnfcltx Princeps & vtta tfopptdodfra- trufiltoper noclurnasmfidtasprtuatHS ef}, tfego mtfer omnfor- tmacxutusvixvnmcuafi. * 1 J ' LILII LlLll GRSGORf/ GTRALDI FERRARIENSIS, DE SEPVLCHRIS ET VA- RIO SEPELIENDI RITV LIBER SINGVLAfUS, AD CAROLVM Miltzicnn Germanum. EXORDIVM. V n t plcriquc, C arole, qui nullis fumptibus , nuIliS quantumuis immodicis cxpcnfisparcunt,vt vclxdeS hbi magnificas>vcl illuftria monumcnta conitruant^ nort illaquidcm pcrpctuoduratura,vtquxomnitum f jrtunXjtum tcmporis iniuriq fintcxpofica, qui camcn haud immcrito nonnullam alicuius tcmporis gloriam con{cquuntur,cxiiscnimcorumqujcdamanimimagnitudoconfpici- tur. Tu vcro cum didiccris , nullacflc monUmcnta pcrcnniora iis , quai animo& ingenio pariuntur,omni opc & ftudio rtitcris,vt tibi talc com- parcs monumcntum , quod durct xtcrnum. Nam cum fis nobiliflima ramilia cditus, in qua complurcs tum Iitcrarum omnis gcncris , tum ar- morum ftudiis cxccllcntcs floruerc j non folum in ifla veftratota, vt cft latillima, German i Acogniti, fedobcorumdomiforifquc cgrcgiafa- cinora,pcromncm fcre Europamcclcbrarirquibusne tu degenerefle, vidcrcre, iu 1 t a l i a m commigrafti,luculcnta tibi optimarum artium, virtutumq; omnium monumcnta paraturus,atqi in primis fan&iflimis tumPontiiiciistumciuiIibusIcgib.ftrenucoperamimpcndis,quarum aufpiciovidcsiuftiifimecundarcgi,cxdcstolli,ius&arquumcoii,mo- res cuftodiri, ciuitatcs dcniquc & refp. florere. Scdintcica & humanio- rum ftudiorum nonafpcrnans clcgantiam , ncc minus ctiam amplc<5ti vidcris cius facultatis profcflbrcSjquos&tualiberalitatc munificentia- qucdcmereris,amantiflimofquctui efricis,vtqui illius (cntcnriamo- pcimeceneas,nullumpra?clariusnec pcrcnnius efle monumcntum af- lcrcntis,quam bonarum Iitcrarum. Nam pcr D e v m immortalcm quid A Siman-* x LILII GREGORII GYRALDI Simandio, quidMERiDi, quid Artemisia, qtud aliis demurrl pcnc innumerabilibus ingcntcs molcs verius, quam fcpulchtaftruxifle profuilTct,quarumnuncvix nominareftant,nifi litcrariismonumen- tis potius,quam cxmcntitiis & marmorcis ftru<5ta fuilTcnt? nccdum carum in piarfcntiaaliamanctimago, nifi quam fidcliflimolitcrarum ftylo lcriptorum bonorummanus formauerc. Errat,C a ROLE,crrat profe&o, quicunqj vcl B r y a x i n, vcl P h i d i a m, vel P o l y c l e t v m, vcl Lisippvm aliumucquemuiscxciufmodicclebratis artificibus ali- quidcx marmorc , aliouc quouis mctaHo fcu materia cfrinxifle putat, quodclcgantius pcrfc£Hufue fucrit, quam quxvclab Herodoto, vclaDi oDORO,velP li n io,aliifuclcriptonbuscxprcflalunt.Quaex rc, rec~te,vt opinor,ilIc quiintcrrogatus,quo vclletartificc potius,quo- uc metallo cfringi , malle fe , ait , cxccllentis fcriptoris laudibus delcribi, quamvllo, quantumuis prctiofb mctalloab optimo quoquoartiflcc cffingi: lllius cnim (criptaquam mundusipic, tam diu duratura. Scd quorfum, fortalTe rogas, bxc tam altc repetita? non aliam ccrtc ob cau(am,nifi vt,quod vulgo dicitur,tc fpontc currcntcm impcllcrcm, &: ad bonas artcs capcflcndas animarem, fimulqi vt aliqua ex parte tuis in mc mcritis hoc libcllo,fub nominc tuo cdito, gratiam rcfcrrcm.Nam Ci quominusaliarepofliim,hoc faltcmefriciam,vtnc crga tcpcnitusin- gratusfuiflc vidcar, tuxquc vel beneuolcntix, vel liberalitati minus rclpondcrc. PROPOSITIO. • NuncdcLiBELLo paucaquacdam prxfabor, qucmdevafisicpul- chralib. varioq; Gentiumicpclicndiritu infcripfimus. Nam cumdeva- /is ingens opus multis digcftum voluminibus in manu habcam, in quo vala ipfa,q uantum in mc eft,fuis reddo bfficii s, in hoc dc (epulchralibus cgi. Vascnim, vt primo cius operis voluminc dcfiniui,cftquicquid quippiam intra fe continct , vcl quod ad cum vfumcomparatum cft. Vndc ficut Sacris,Medicinx, Coquinar,aliifqi rcbus propria & pcculia- ria vcl comunia vaia adlcripta oftcndimus,ita huic iurc dc fcpulchralib. vafisnomcnindidimus. Verum quoniam fepulturx varix luntfpcci- cs , varii quoquc lepeliendi mores, quaproptcr in hoc fcripturo mihi dc fcpulchriSjVifumcft paulo altius rcm rcpetcrc,dcquc vario (cpclicndi ri- tu, multipliciq; inftituto tibi , & fi pcr tc alii fortc legcrint, non vt puto, ingrata nccinutilia colligcre , qua: vt aliud nihil faciant , nos ccrtc mor- tis mcmores efficicnt , mortalcs cfle doccbunt , nihilc^in hac mortalita- te diu duraturum. Ea vcro nunc dcmum rationc hoc q uicquid cft li- bclli D E SEPVLCHRIS L I B E R. { bclli cxfcriptum ad tc mifimus , vt fi editione, an potiusfepulturadU gnus tibi vilus fuerit, meritam fortiatur conditionem. PLVTO. Plvtonem, quemturaD ite m, tum Svmanvm Latini, Sabini S o r a n v m vocaucrc , fcpulcrorum, funerum & exequiarum inucn- corcmantiqui crcdiderunt,cum harum rerum nulla, vc fcrunt,apud gcntes antca in vfu fuiflct, atq; hac ipla caufa vulgo creditum fuir,vtin* fcris D e v s & vita fun&is impcraret» LIBITINA. Libitinam quoqj Romanos Deam fepulcrorum pra:fidem coluidc Accepimus,in cuius tcmplo, q ua: ad (epulturas ncccflaria cifenr,vcnde- rcntur,candcmquccum Proserp i n A,feu potius Venere Deam cflcarbitratifunt. CuiusnonabfimiIisfuir,quam Epitymbiam V ene- r e m Dclphici vocaucrc. Scd & Vbidinam candcm fcre cum Libitina Greci quidafecerc. A Libitina ccrtc Libitinariiapud Latinosdioti, qui sl Orxcis nxftfl*'*?*/ & mf »9« f .'dicuntur, vt cft apud V Ipianum dc Inftitoria» Dicuntur & Vcfpillones. Templomm origo. Fuitvcro vfque adeo antiquis fcpulchrorum cura , vt nonaliundc Tcmplorum & lacrarum ardium origincm dedudtam , diligentiflimi fcriptorestradanr, Eufebius& Ladcantius. Qutaderc&ClemcnsAle- xandrcus, in adhortatione quapiam ad Grascos , fi ita re&e ^^ruhin- tcrprctamur , fic fcriptum reliquit \ Supcrftirio,inquir, templa condcrc pcrfuafit : qua: enim prius hominum fcpulchra fucrunt magnificcnrius condita, tcmplorum appcllationc vocatafuncNam apud Lariifeam ci- uitatcm, in arcc in tem plo Palladis, A c r i s 1 1 fcpulcrum fuir,q uod nuc facjanj lococelcbratur. InarccquoqucAthcnienfi, vtcftab Antiocho in nono Hiftoriarum fcriptum, Cecropis (cpulchrum hiir. In tcm- plo vcro Palladis , quam Poliada Grarci appcllant , iacct Erichtho- mivs. I s m a r v s autem Eumolpi atquc Daria? filius in Eleufinc, vna cum Cclci natabus fepultus, &rcliqua qua: multa Clcmcns colligit,& ab eo Eufcbius, qux in Latinis codi- cibusnonhabcntur. A 2 S/mu » 4 LILII GREGORII GYRALDI Stmulacrorum ortgo. Scd vt tcmpla, ita & fimulacra atquc idola a fcpulturis originem tra- xilTc, funt qui vidcri velint , quos intcrDiOPHANTES Laceet^mo- ni vs, qui Antiqvitatvm L i bros XI V. (cripfit. lsi>\ rop h a- NLMait tEgy pti VM,Iiomincmlocuplcti(fimiimrtliofLipcrlbtcmc- iusdcfidcrio fimulacrumdomiconftituiflc,adquod ramiliarcsconfu- gcrcnt, cumdominiiracundiamfurorcmuccuitarcvcllcnt,quomodo familiarcsaDomino vcniamconlecuti, limulacrumiplum floribus& coronis ornarc foliti crant, & odoramcnta,aliaqj ciulmodi adolerc,quc; funtpoftca ad (cpulchratranslata. Cauft fepulturt. Si quis tamcn in vniuerfum lcpehcndi caufam indagarc volucrit, multumcritci maximcclaborandum, (alia enim aliis gcntibus caula cxtitifle vidcri poteft ) vt cx iis, qua: infra narrabimus,facilc pci fpici po- tcrit. Si tamcn accuratius rcs ipla perpcndatur, dupliccm in primis cam cflc vidcbirnus, vt fcilicct poftcri hbi quoquemoriendumcflcadmo- ncantur,c\:fimulomnibus illuctcnrcndibus rc&eac&n&cviucndura cfle. Quibus rcbusad bcnc bcatcquc viucndum naturarquodammo- do iurc lmpcllimur. Vndc &: cadem,vt opinor,rationc, DivvsPlato fuacPhilofophia: lcopum finemque inmortis confiderationc efle fta- tuit. Annevs tamcn Seneca non defun&orum , (ed viuorum caula, {cpuIturaminucntamciTevoluit,vticilicct hominum cadaucravifufic odorcfoedo a viucntium mcdio amoucrcntur:id quod ego fa&um crc- didcrim,poftcaquamiam coctushominum VrbcsacCiuitatcs confti- tucrccocpiflct. Scd vtcunq;hisaltius fortcrcpetitis omiflisiamiepul- crorum varias formas , variafq-, figuras & hneamenta brcuibus circum- fcribam , quartuma mc conlpc&is monumcntis & fcpulcns, rumcx probatiflimis autoribus collcgi. Forma & tnfertptto conftttuunt fepulchrunu. Namcuminprimis icpulcrumcmncduabus rcbusconftct, forma &infcriptionc,antiqui maximcftuducrunt,vtad commenfum&iym- mctriam vtrunq, conftitucrcnt , vt videhcct monumentum inlcriptio- ni,in(criptiomonumento, quadamcongtuente rationc rclpondcrct. Scd dc horum altcro nos architc&orum prarccpta inftitucnt, dc altcro Antiquitatumexcmpla nos inftrucnt , & qua: totcxtant Eulogia & col- lecla&cditavulgo. DE SEPVLCRIS LIBER. r Epitaphtornm Lex. Tituli cnimquiEpitaphiadicuntur,AutorcPlatohe,quatuor Verii- culorum numcrum cxccdcrc non dc bcnr,vt tranficns Viator faciic pcr- Jcgati Vcrmn hoc ab co di&umquidcm pr.rcldrc, (cdfuaticcundum inftitutaciuitatis.Namaliter fa&itatum non folumaGrxcis fui,fcd& aLatinis noftris barbarifquc vidcmus. lnolcuit ciiam plcriiquc anti- quorum vfus , vt ioluta f requentius orationc,quam vcrfu Epitaphia ic- pulturis infcriptioncs adhibercnt , & quod Elcgo plcrunquc carminc fierent^Ai^.aGrxcisfepcvocatarcpcrics.Epitaphiavcrcipfilcgimus Grarcis litcris , LatiniSjHctrufcisjvigyptiis^Hcbrxis &c Barbaiisca:- teris. Forma fepulcrorunu. Scpulcriigiturformam alii, &quidcm quorum corpora non cre- mcbantur, non maiorcm apud antiquos , quam vt corpus capcret, facicbant , quod & a plerifque hoc quoquc tcmporc ficri vidcmus. Antiquivcroid invafis intcrdum ftantisforma , intcrdum columcl- lac , nonnunquam arcular vcl plutci fpccic conficicbant : nonnulli in tabclhe icriptoria: planiticm effingcbant, alii amplius quiddam & maius adornabant , vbi & titulos, & rcrum geftarum monumcn- ta infculpcbant : quidam in (crinii marmorci ; nortnulli in Icftuli fpcciem (epulcra ftruxcrc; quidam &gradushis addidcre, aliifacclla. proximc crcxerc. Fucrunt & quicolumnas ingcntcs, aut pyramides,vcl obc!ifcos,proccrofuc coloiTos crigcrcnt. V crum in columnarum gcne- rcill?pr^cipuecclcbrata:,qua;adpedcsplusminusccntumduda:funt, quxcircum vndiq-,fignisafpcrar &reijumHiftoriiscircumucftitar,in- traautcm gradushabcnt ad cochlcam,quib.ad fummum carum viq; a- fccdi potcft,quales adhuc Rom$ cernuntur.Fuerunt & qui criptas uib- tcrraneas, quas Graci Hy pogata, Latini conditorianuncupant , fcpul- crisdifponcrcnt,cuiufmodi me vidifle tum a!iubi,tum Romc,tum Ba- iis fuccurrit. Sunt&:ciufmodi qua?dam Chriftianorum Hypogxapro- pcTempla, vt Vcronar,& adhuctotofcre inLatioconfpiciuntur bu- ltuaria familiaruracv domcfticorum, telIurcfuftofl*a,diftin&isparuo pcr paiictcs interuallo buftulis, quibus crcmatorum reliquia: condc- bantur.Stantci; brcucstitulis,Piftoribus,Coquis,Tonioribus, Aliptis> & caetcris eiufmdGi ex familia. Scd & efligics tum gy pfo ac pollinc mar- morco ac calcc fi<5tas,tum marmorc iculptas,tum diucrio mctalli gcnc- rc formatas , in folatium & mcmoriam anriqui cxprimerc coniueue- runr,quarum mcntio frcquens apud cclcbratosautorcs , Marcum TuU A 3 liLim, 6 LILIl GREGORII GYRALDI lium, Plinium, La&anrium, Stanum, Martialem , iccm Hiftcricos, quam confuctudincm & noltra demum hac cempeftacc abaliquibus nouariiam plancvidimus. c^ftCateria Scpulchrorunu. Nunc cx qua matcria (cpulchra confici folcbant, rcs ipfa, & locus, vt oftendam, cxpofccrc vidctur. Nam vcluti varia fuit & diuerfa fcpclicn- di ratio apud nationcs , &: vario fubinde tcmporc , ita variaquoque ruic & diuer(a,cx qua monumcntaconficcrcntur,materia.Dc (cpulchris igi- turnositaftatuimus,vtaliaanimacadicamus,aliainanimata. Animata rurlus in ca q \ix rationc pollcnc,&qua: racionis cxpertia iunt,parrimur. Scpulchra ammata rationalia. Namaliishominesipfiiepulchra fucrc,vt corum,pcnes|quos mos fliit,vtmortuos vorarc, &humanacarnc vclci, vndc& illis vocabuU Anthrophagi , & Anchropophaphi : vcl corum qui potu dcfun&orum cincrcs hauriunt. Sepulchra animata irrationalia. Aliis (epulchra fucrc animantia bruta & rarionis cxpcrtia, vt qui fuo- rum cadaucra canibtis vcl vulturibus, cxtcrisq; fcris cxponcrcnt. Sepulchra animata. AliisitcmElemcntaipfafuntfepulchra, vtcorumquitcrracondun- tur, qui aqua lubmerguntur , qui lgnc crcmantur, qui peracra fufpenfi arboribus vcl patibulis futfiguncur. Acdchisquidcmomnibusefta nobis copiofiusagcndum,cumdcfingulisNationibusinftitutatradc- mus. Exomniprxtcrcamctallofcpulchra&loculosfa&os partim lc- gimuSjparcim ipfi vidimus,cxauro vidcliccr, argento,a?rc,orichaIco, fcrro, plumbo, ftanno, clcdtro, magncte, plurimum vcro cx marmore, coq, diucrfi gcneris. Iccm cx codcilibus fl&ilibusq; vafis,tcgulis,plinthis, cxargilla, crctaue, (ed & cx ligno, ligncisqj arcuhs, vitrcis ctiamnum va- (culis & criftallinis, aliisq^ cius opcris. Delure Sepulchrorunu. His ita de fepulchrorum forma &: materia a nobis breuitcr cxpofitis, illud iurc fubdcmus, (epulchrorum iur^fcmpcrfacra habira non modo Grarcis ipfis , 6c Romanis, fcd & Iudaris & Barbaris quoqj Nationibus. Nam EESEPVLCHRTSLIBER. 7 Narrtvtaliasnunc mittam,vide quantoftudio Scdiligcntia apudMo- fcn Abrahamus illc vir fandtiflimus vxori fibiqiacpofterisfuis fcpul- chrum pararic. Scycharquoqucqui immaniorcs crccris habenrur, cum Darius Hyftafpis cos bellolaccflcrcr,ci(quc aPcrilsobiiccrciur,qiiod prxliumdctrcctarent,int:craliaqua:rcrpondcrunr:runr,dixcrc,patcr- na noftra fepulchra,qux cum inuenericis,agice, tcntate illalabefa&arc, tumccrccintclligccis, fimus vobiltum nos propatcrnis fcpulchrispu- gnaturi,nccnc? intcrca niflnosratio traxciit,pra?lium non confcrc- nius. Ex quibusfacilecognofccrepoiTumus,quocultuacrcuefcntiaa- pudbarbaros Scythascflcnt fepulchra,iinullaalia rationc ad prxlium trahi poterat. Scd quod patcrni fcpulchri fumma cfTct rcligio,prxter id cjuod dc Scythis diximus Thamyridis quoquc fabula aftruir, qua: &in proucrbium vfque ccflicincos,quifurorc&in(aniacorripiuntur, qui in patrios cincrcs mixcrunc : cuius & noftcr Horatius in Poctica mcmi- nit.Scribic\iarcusCicero,quod (epulchrorumfandhtasinipfofoloeft, quod nulla vi moucri , ncquc dclcri porcft , atquc vtcacteracxtinguun- t ur , l\c (cpulcra fanctiora nunt vetuftatc. Tcrra, inquit P l i n i v s, nos a rcliqua natura abdicatos , tum maximc vt matcr opcrit , nullo magis fa- cramcnto,quamquonosquoquc facrosfacic. Scribit& Plvtarchvs I n N v m A,(acros vocari vita fun&os,quorum vidclicct facra fint fepul- chra. NoftraquoqjChriftianorulcgcfualcpulchris ineftreIigio,&id- circoctiam violatoribusfua propofita funtfupplicia* Vctusciufmodi cxtat Romanorum lcx : V bi corpus hominis demortui condas f iccr c- fto:noftriveroid Pontificis autoricati fubciTc volucrunt. llludquo-» que Romanorum Icgibus caucbacur , nc quis vcftibulum adicumuc ad (epulchrum vfu capcrer, neuc buftum violarcc.Pcrftat & Grarcafentcn- tiola,quar & in proucrbium ccflit: nc mouc no moucnda, hoccft, «<«'*«t» pfaft»» Extant & hac dc rc rum Impcratorum ac Poncificum noftrorum Icgcs, tum diuinitus aMarcoTuflio tradira inftituta. Quin ctiam & *^ f J x .i (ficcnim lepulchroru cfToflbresac violatorcs Iurifpcriti Grarca vocc nuncupant) feucris poenis plc& adhuc (ecus iplas vias ccrnuntur. Quibus vcrodc caufis cx- tra ciuitatcs cadaucra (cpelirentur, intcr alias potiflimum has arfcrri vi- dco,vt(cilicetliberavrbs tetro cadauerumodorc,minuspeftilcntiaere anicerctur,&vtillactranfeuntcsviatoresadlaudcsaccendcrentur,mo- uercnturqj ad pracclara facinora obcunda, neue,fi itaaccidcrcr,patcrcn- tur hoftcs in fiiorum maiorum monumcnta graflari, & perind calacrio - ri ctiam animo a mcenibus vrbis propelierent» Addit his Ciccro,ncrogi fortaflisaliquando ignc vrbs conflagrarct autinccndcrctur. Sepulchra Chrtftianorum , contralnftitutaMaiorum* NuncChriftianinoftri (prohmaiorum noftrorum fandainftituta dcperdita) non intra vrbcm modo defun&orum corpora condunt , vc- rum&, fi D F.o placct,inTcmplis,ipfisq;dclubris,&facellis,inquibus Diuorum cincrcs &reliquixtantum fcruari & vcncrari maiorum no- ftrorum rcligio fuit,ncfariorum& fcelcftiflimorum hominum, vtinam vt non & impiorum fcediflima cadaucra condunt, quod ficri prxter maiorum legcs & inftituta,cumPico fxpius &Manardo>& nunctc- cum ,Carole, vchcmcntiflimc dolco. Adhuius cnim rei minifte- rium,qua: Grxco vocabuloadormitione &quietc dUcuntur a maioribus noftris conftituta fucrunt.Qupmodo etiam Lacedxmonii, quiexLycurgi lcgcfuosin vrbefecus Dcorum tcmpla mortuos (cpc- lirc confucucrunt: Saitx tamcn yEgyptii fuos tantumRcgcs,quosvt Dcos vcncrabantur,intra templorum (epta conderc fbliti fucrunt,id cjuod & ab aliis factitatura autorcs prodidcrunt > & nos nonnihil inrra Lais Scortum. Legi & apud Atiicnscum , nobile illud fcortum Laidcm in Vcncris templo apud Pcncum fluuium fcpultum fuifle.Scd hac dc rc iatis. Sepulchrorum cura indies aucla. Non alienum a propofito operc me fa&urum reor,fitibihocloco , B rcpc- IO LILII GREGORH GYRALDI rcpctam, qua fit rationc fadum , vc cx tam paruis initus tam magna fumpferic incrcmcnca fcpcliendi mortalium cura.Nam vc pnmum do- mi vcrctro diximus, finc vlla pompadcfun&orum corpora condcrcn- cur idquc portcapcrIcgcsc(rccabrogacum,nccccrofciliccccadaucmm nidorc viucnccs infeftarenrur,ad tantam dcmum magnihcencix pom- pam nc luxum dicam , dcuencum cft. Scd cnim cum id maximc curan- dum eflcc, quod & Placo fcribic, homincm ica habcndum, vc ncqs mor- cuus ncquc viuus hominum coecui&focictati ciTccincommodo,ccc- pcrunc crgo in agris primum locainquibus ficrcntfcpulturxcxcogi- ure,imbiqucadfcpulturx indiciumlapidcmfcu cegulam,nonnun- quam fcccfpiccm, cumulumqi crigcrc, aliquandocippum & teftas gle- basqi agcrcrcrc,intcrdum arborcm fcrcrc , quod & Diuo Platoni m cgi- bus placuit, & nunc aliquando Turcis,nc vidclicccferx,animahaue bruta , fepultorum oflacrTodcrcnc. At vcro rcdeuntcs poftcri ad agros, vcrciamrlorcntc,chariftimorum iaccntium cum rcminifccrcnturpro ccmporc floribus&fcrcis,ca!Ccrifa{uc ciufmodi rcliquiis, fuorum mc- monam cclcbrabanc, cx qua rc annua & coc morcuorum facra admucn- ta,dc quibus ica cccinic ingeniofiflimus PoctaNafo : Tegulaporreftisfattsesl velatacoronis. Et sjarfs fruges parnaquc mica jalis. Irtqutmcromollua CereSyVioUfy/bluU, H&c habeat media tefta reperta x ftacucrunr,quorum dicrum non modoapudgenccsmcncio & fummaobfcruacionis cura, fcd & in ptxfens a noftris ii magna diligcricia cuftodiuncur. Hinc ab an- tiquis Grxcis facra illaNecyfw,Ennaca,Enagifmaca,Cccrifmaca,Tar- chymaca.HincTriacas&Triaconcadcsdicslcgimusinfticucas. Hinca Lacinis iufta,cxequix,infcrix,parcntationes,riducndialia,denicaha,fc- brua,feralia, &cxccrahuiufmodi,qux omnia cumlafte &VU10* tum fcrtis & floribus,tum rcliquis aliis rcbus,qux, vc ait Ouidius, ab antiquis cclcbrabantur. EpuU t DE SEPVLCHRIS LIBER. u EpuUfunebres. AfTcrcbantur&intcrdumcpulardapesquead lepulturam^vbiquo* qucantiqui cpulabantur. Vndc funt apudAutoresfcralcsccenar ) Sr'- LictRN i a, & f uncrum fcrcula , q ucm morcm vixdumChriilianalex compelcuit. Extant ccrtc DiuiAmbrofii&aliorumpofteum,contia hinc confuctudincm Orationcs & dccrcta, in cuius quidcm viccm (adeo difricillime potuit abolcri)in quibufdam adliuc rcgionibus in pa- rcnrationibus pcr(euerjt,vtdomi amici & cognati conuoccntur , pcra- ftilque ad fepulchrum iuftis & funcralibus , domi conuiuia, & quidcm lautillima agi tant, in quibus & demortui laudes & viucntium lolatia. a Saccrdotc^vcl pro co ab alio poft cpulas funcbri orationc rcfcruntur. Ludt funebres. Scd prarterantiquorum conuiuiaetiamludifuncbrcsinfuneribus» &quidcm magnificentiiTimos excogitarunt, quos cclcbri apparatu non modo a&irafle Romanoslegimus, lcdiislongepriusGrarcos,vt vcl Homcro in Patrocli funcrc tcftc,ca:terifque Poetis didicimus. Pro- ccflit vero & in tantum cxctcuit apud gcntcs i m mod ica (epulch roru m cura,vtaliquar nationcs ctiam mortuorum monumcnta in pcnfius ftudiofiufque curarcnt, quam viuorum domicilia, cosimpriirmfalli cxiftimantcs, quibrcuions &momcntanca? vitae acdificia m.ignifica conftrucrent, (cpulchra vcro inquibus arrernum velccrtc diutiflime cjuicfccndum fit,ncgligcrcnt.Atquc intcr hos maximc f uere ^gyptiij quorum molcs immancs ((ic cnim vcriusquam (cpulchradixerwi) a Icriptoribus cclcbrantur, LegesdeSumptu Funeruni. Rc&ius autcm acfapicntius illimihi feciflcvidenrur,quiin fcpul- chrorum fumptibus &corum Iuxu, neimmodicacrogarcturpccuniai niodumpcrlcgcspofucrunt.Pittacusquidam,vnus,vtplcrifquc vifum eft,e (cptem Grxcix Iapiennbus,apud fuos lcgc cauir, nc in conftrucn- do tumulo,quam tres columcllas plus cxpenderent. Cum ahtiquiores ctiam quidam glcba tirttum contcnti & ccfpitccorpora obtegcrcnr: ibi cnim fortunarum dilpcndium fieri non dcbct,quo mcommutabili naturar legc omnes perucnire compcllimur, & proptcrca a quibuf- damlegibus intcrdi&um acccpimus,ne maiore operc ac impenfa mo- numcntumcondercnt,quam quodtriduo dcccm homincs conficcrc poflent.Plato quidem dcccntiflima monumcnta parcntibus: tcmpera- tillima tamcnficri praeccpit. Idcmalio loco Philoiophusdefebulchro- r uminftitutione pluraprxccpit , & Platonem fecutus M. Tullms, qua* B t ubi ii LILII GREGORIl GYRALDI » tibi brcuitatis caulaprxtcrco. Sedquoniamomnibuspertcicribendo prodeiTccupimus, haccaufa nccilla omircam,qua:ad vocabulorum & vocum proprictatcs hac inrcpcrtincrcvidcbuntur, vtcjuiin variisau- toribus lcgcndis occupantur,planc intclligant quidquilquc (cnferic. Qadaucr quid? Cadaucr igitur propric dcfuncTi corpus a cadcndo dicitur, quod Grarci Mv^vocaucrc,tamctfi lacincquidammortualc,intcrdum morci- cinium vcrccrunt,vt Hicronvm us & facra: fcripture Intciprcrcs.Tranf- ferturtamcn & ad inaniaquarfunt, vt Vrbium,^?dium &ftatuarum cadaucraappcllentur,idquod &Grxciquoque, vtcum dcCorinthiis fracTis fi^nis nttpwvr&n dixerunt. • Sepulti, Humati. Scpulros quoquo modo conditos: Humatos vcro humo iniccTa contccTosdici accipimus,quemmorem ius ponciricalc confirmabat. Nam priusquam glcba iniiccrctur, locus vbi corpus crcmatum cflct ni- hilrcligionis habcbac: iniccTa vcro vbicumulo glebafuiflct # &huma- rum&glebavocabatunattumdcmummulta religioiaiuracomplecTe- batur.Hanc rcm & Virgilium in V I. attigifle funt qui afrirmant, cum aic dcPalinuro: Auttumihitcrraminiicc. ItcmHoratiuminco: Quan- q uam fcftinas non cft mora longa,liccbit IniccTo ter pulucrc curras.Sed & lcpultos dicimus,cv tumulatos, & conditos,& funeracos legimus. Sttictnes. • Item fltos, vndcflticincs vocabulum deflcxumcxiftimatur,dcquo hxc fcrc Gcllius &Marccllus cx Colle&ancis Atrei Capitonis:Siticincs, inquiunt,appcllatos lcgimus,qui apud fitos, hoccft, vita funcTos canc- rcfolcbant. Amplius additGcllius,Siticincs proprium habuiflecubx genus,quo cancrcnr,a cqcerorum tibicinum pronrictatc dirTcrcns,quos Siciniftas (air) vulgus dicit. Qui recTius locuti iunc ficinniftas, litcra n gcminadixcrunt. Sicinnum. Sicinnum cnim gcnus vctcris (altationis fuic,qux &Sicinnis dicicur, dcquainDialogis ncftrisdcPoetis commodiuscxPollucc, Achanxo, Suida,Ammonio,aliiiqucmcminimus. Funus. Ncc illud ignorcs vclim,funus propric dicicadaucr iamardcnsvcl inccnfura. Excquu « DESEPVLCHRISLIBER. ^ Exequu. Excquix dum portatur. Reltqwi. Rcliquiar iamcrematum&buftum. Condttum. Conditum vcro iam fcpultum. De vafis Sepuichrorurru. Scd iam vala ipfa, hoc eft, {cpulchrorum nomina,c]uibus frequcnrer autorcs vfi iunt , & cuius caula libellum concinnauimus , adfcnbcmus. Sepulchrum cum Synonymis. Scpulchrum igitur a fcpclicndo di<5him, vt inuolucrum ab inuolucn- do,vcrum vfu alpirationcm fumpfit,vndc &Sepvlchretvm Catul- lus formauit pro loco,vbi multa (cpulchra funt, ficutia Grxcis Polyan- driondicitur,quodnosChriftianiCcrmitcTion vocamus. DcPolyan- drio D.Hicronymus apudnos,&aliiquidam cius ordinisScriptcres. Dicimus & tumuluma tcrrain cumulum crc&a: Et (arcophagum, a fa- xi carncm cxcdcntis gcncrc. Tumbaquoquc nonnunquam vocatur fc - pulchrum. Vnde& Tymbion&Hcmitymbion proparuafcpultura. CiccrotamenTymbon buftumintcrpretatur, Vndc&maleficxmu- , licrcs,quxin lepulchris vcrlantur, tymbadcs nuncupatx.Pro (cpult hro ctiam inrcrdum arca,vrna,& cippus capitur.ltcm monumcntum,quod & Grxci vocatur & olla & folium, prxcipuc Plinio, Curtio & Suctonio.Vfifunt&vctcresputiculoprovctufto iepulturxgcncre. Pc- tronius ArbitcraliiqucnonnulliConditoriumlcpulchrigcnusfaciunt, id fcilicct quod Grxci Hy pogxum , quod fubtcrrancum eilcr , vocauc- rc. Conduiuum vidcturabcnccaquadamEpiftola dici. Maufolxum prartcrca,ab co quod in Caria tuit Maufoli rcgis ab Artemifia regina conditu,frpcvocatulegimus.Noftrict Chriftianiconchyliaquandoq; appcllaucrunr. Jtem Ciboria,dcquibus ex Grxcis& Latinis alioloco plura. Sunt itcm qux Grxci^qux idco fic vocata, inThcocritum Grammatici tradunt,quod mortuis iniiciatur tcrra,qux Grxcis ^dici- tur. Alii^*nuncupant,quxnoil:rifuggrundaria,inKintium(epulchra, coru videlicct, qui quadragefmum dicm nedu explcfT-nt,RutiliusGc- minus,&Placiadcsauthorcs. Suntquifuggrundia& fug^rundariavo- ccnt,quorum M. Varro mcminir , fcd non pro fcpulc hri fpccic. Cora- . gium Fulgentius pro virginali fepulchro vcl funcrc intcrprctatus cft, cuiusrei cauGa quibufdam accufitur, parumanimaducrrcntibushoc fincafflatu fcribi,illud choragium cum afflatu. Mcminit & Fcftus Pom- B 5 pcius. 14 LILII GREGORII GYRALDt pcius. Sunt&illaapudIureconfultoscpulchiorumgcncra,quar gctttl* lia&familiaria dicuntur,hoceft,quartoti ramiliae& gcnti cbmpnrara liint Suntitemhereditariaqua: hzrcdcsicquuntur. Le&uli vero&Lc- &i(ficcnimvtroq;modo vocati funt)quibuscadaucraadfcpulchrum feruntur, tum fcrctrum ctiam,tum capulus, tumfandapila, tum de- mum&loculus. Nomina eorum, cfuifunera curant. Vidctur &locus cxpofrcre, vtcorum quoqucqui funcra curant no- minabrcuircrannotemus.SuntveroinprimisLi bitina r n,vtfupra meminimus,fica Libitina Dea nuncupati,qui Grarccdicuntur,tcfto Vlpiano, ri« f »7«'»Tw,&interdum n*tit, & is^%i t u. Sunt& pollin&orcs, fic vocati, quod pollinccrcapud vcrcrcs funus curarc fignificarct,quo vcr- bo vfus cft 1'lautus. Sunt & Vcfpilloncs, ca rationc di&i , quod vcfpcri in primis fepclircnrurvitafun&i. Sunt&fandapilarii a fandapila fcrc- tronuncupati.Erant&defignatores,dcquibusahbifa&amcntio. Scd cnimncchoc cftpra?tercundum,cuerriatorcm vocari cum,tcftc Fcfto Pompcio, qui acccpta hxreditate, iurc iufta faccrc defundto dcbct , qui C\ non fccent, fcu q uid in ca rc turbauerit , fuo capitc luat , id nomcn du- drum a vcrrcndo. Nam cxucrra? funt purgatio quardam domus, cx qua mortuus ad fepulturam fcrcndus, qua? fit pcrcuerriatorcm, ccrto gcnc- rc fcoparum ad hibito,ab cxtra vcrrcndo dictum. Qui Sepultur/t Honore priuantur. Hisitacxpofitisiam variosfcpeliendi ritus&morcsafTeram, fira- mcn illudtcpriusadmonucro,eosquondam publico hominum con- fcnfu (cpulturx honorc carcrc, qui fibi manus inicciflenr, quiquc,vt cft Pyrhagora; fcntcntia, iniufTu Impcratoris cx ftationc & pra-fidio decef 1 fiflent,hoccft,quifcinteremiflent. DignifTimumcnimcffcaitl gcfip- pus,cosqui D e i patris imperium non cxpcdarcnt, priuari quodam quafi matris grcmio tcrra: fcpulchro. Alii ramcn his dcxtram a cartci o corporcabfcindebant,carationcnemcmbrumquod vcfano quod.-.m fu rorc in corpus fieuierat fuu m, cum co paritcr fcpelirctu r. Eadcm a Io - fephotraduntur. Hocidcmfupplicium inparricidas,&matricidas(a- crilcgosantiquiirrogabantjVtiidcm Egefippus&lofcphusfuntteftcs, quos tamcn parricidas Romaniinculcum,cumfimia,gallo,& vipcra infucos in marc vel flumcn proiiccrc folcbant : & mcrito , vt indigni qui ' aliquo vitali frucrentur clcmcnto , qui cos , a q uibus vitam acccpiflcn t , ingratiflimi violalfent, perdidiflcnt. Scd ipfos iam fepclicndi ritus pro- lcquamur. V ARII DE SEPVLCHRI S LIBER. '5 VARH SEPELIEN- D I R I T V S. Romanorum fipeliendt Conjuetudo. Romano populo , vt cxteramm gentium principe cxor- ( dium fumamus. Tametfi apud cos non vna , nec lempcr ea- dcm fucrit confuetudo, nec abomri.busobferuata.quod vel ex his qux fcribit Plin facile cognofcas.ipfutfi mqu.t crema- reapudRomanos nonfuit veteris inftituti.tcrra condebamur.atque poftquam longinquis bellis obruros crui cognouerunt, tum mftitu- tum Ettamenmuftiuariepnfcosfcruauercritus. SicinCornchadomo nemo ante Sy llam Diaatorcm traditur eiTe crematus , idq; ct.m voluti- k veritumtalioncm,crutofcilicetC.Mariicadaucre. Sed&Numx Pompih. corpus in arcalapidea conditum lcgimus.quod multa polt lc- culai Cn. Tercntio in laniculo effoiTum fcriprores monument.s prodi- dere.QuadereexdiuerfisaUtor.busmultaPlinius&Plutarchus.vtLa- £tantium & cxtctos mittam. Manfit vcro apud Romanos cremand. confuctudo.vtanoftrisquibufdam obfcruarum eft,vfquc.id Antoni- norumlmpcratorumtcmpora,quibus a plerifquedcficumcftcorpora crcmare.&rurfustcrrarcondcrccccptumeft. Romant .«tutvbi am- mama-grotuscxlularcc^piirct.qmproximiorcscrantl.dom.monc^ banturffpiritum orc cxcipicbant, moricntisq; octtlosclaudcbant, quos oculos fcr.bit Pl.nius rurfus in rogo patcfaccre Quintum magnontu f 1C rumfi.iflc:itamorccondito,vtneq ; abhomine iuprcmumeos ipe- aarifasfir.&ccclo nonoftcndincfas.LcgctamenMamacaucbaturvt autoreft Varro & Marccllus.ne filii parentibusluciclaro oculos fug.lla- rent.M.nusenimlicebatvt fihi parcntum oculos inobm.lug.lla.enr. QuolocoNoniusfugillareprooccludcrcexponit. Scnb.t Plutarchtis coTvuleoinfcliccs vocari.quorum oculos proprerabfcnt.amnonpo- tucmnt parentcs obtegere. Poftquam crgo moriens cxhalaucrar am- mam cadaucr, i. quos L.b.tinarios & *<^£*^$*±™' vn R cbantq-, ) &ficrcmandumiorer,pyrahgn.sal..sq ; rcbusftrucbatur, prohomin.scondKione:non enim eadcm omn.bus nob.h,lgn 9 b.h, patricio&plcbeio. Dcfan£ticorpusalbisvcftibusinducbatur, vt lcn- bit Plutarchus, tum in pyra, veftes, vnguenta, aromata & .d eenus cx- tcradifponebantur, indefuncrationem.quamappellabant faccbant, ,d cft funeris pompaducebatur. Filii opcrto capite parentcs fcqucbatur, vtauroreftPlutarchus.ldemhoctemporccuftod.turancc e lTan,s&ta- rniliaribusinltalia.varictamen. Fihxveronudis&pafl.s cnmbus le- 16 LILII GREGORII GYRALDI qucbantur, cuius rci caufas inquirit idcm ilic Plutarchus, intcr quas commcmoratquodillalugctibusaccommodatarunt^qusrninusfunt v/, Princtptoptnguem t&dis, & 'roborefcfto lngentem ftruxcrc pyram, cut frondtbus airis lntexmt latera, & feralesanteCupreffos Conflttuunt, decorant^fuperfulgenttbus armis. Pars caltdos lattces f$ ahena 'vndantia flammis Expediunt, corpusq^ lauant frtgentis>& *vngunt. Ftt gemttus % tum membra thoro defleta reponunt. Purpureafe^fetper veftes vclamina nota Conticiunt : parsingenti fubtere pheretro, Trifte mtnifterium, & fubtcttam more parentuiru Auerft tenuere facem, congcfta cremantur Thurea dona, dapes,fufe crateris oltuo. Poftcjuamcollapftctneres & flammacjuteuit, T^clltcjutas vino £f btbulam laucre fauillanu Offaq f iccla cado textt Chorinetts aheno, Jdem ter foctos pura ctrcnmluit vnda, Spargens rore ieut, ramo fceltcis oUua. Luftrautt/fcvtros, dtxtt^nouifetma verba, At pius Ainca* tngenttmole (epulchrum Jmpofuitfjuacfcarma viro, remum^tubam^ Monte fub aerto, cjut nunc Ntfenus ab tilo 'Dtcitur, Atcrnuma^ tenet per fecula nomen, A tquc ha&cnus quidem Virgilius,(cd nunc vidcamus, quamdiu fas cflct lugcrc dcfunctos. Quamdiu fasfuerit lugere Mortuos. Scribit PlutarchusNumamPompilium apud Roftianospro xtati- C bus iS LILII GREGORII GYRALDI bus tcmporibusqv defundti ,'lugendimodum ftatuifTc» Pucrum non lu^cri trimo minorcm, nequcctiam natu grandiorcm , neq; ctiam plus mcnfc,quivixi(rc#adannosdcccm,&rc!iquaqua"dc Grxcocxcmpla- ncaftigato pctcndafunt^cumLatinummcndolininiumlit.Mulicribus quidemviduisdeccmmcnfcs,hoce(t,per annum lugere maricum fa* iuit,tantusenim Komulo annus inltitutus fiiitj Vndc lnFallisPocta Ouidius: Per totidem menfes a funcre ComugU V xor, Sufttnet in vtdua tnflia ftgna domo. Cumdcannodccemmcrtria^eret. idcrn Plutarchus aNumainfti- tutum air, vt quxantedecem mcnfcs a mariti mortc mulicr nubcrct, grandcm vaccam immoIaret.Lcgunrur & in Iuftiniani Augufti Codicc illaverba: Siquacxfacminis perditomaiito,intra anni fyarium altcri fcftinarit nubcre, probronotctur. Scribit Annxus Senccaannum fce- minis ad lugendum maiorcsconftituille, non vt tamdiulugcrent,lcd ncdiutius. Virisnullumlcgitimum tcmpusfuifl~c,quianullumhonc- ltum.Hxci!k\ Aliquosramenin Repub. viros cxcellcntcs annuoma- tronarumlucluornatos lcgimus in Hiftoriis, vt Marcum Brutum,& Valcrium Publicolam. ldcm cx vfu noftris muhcribus inmariti f uncrc permittitur. Scd mali adco morcs xtatem noftram inuafcrc, vt qux quintumdccim dicm vci viccfimum no cxpc&aucrint ad fccundas nu- ptias,cgoipfc vidcrim. Scd morcs hos longcfunerepciores,iatyricis pcrftringcndos mittamus. Atcnim vthoncftum humanumquc puta- mus morruos lugcrc, itaStoicos quofdam inhumanos non fatis proba- mus,qui maximum flendi ius in diem vnum duntaxat ftatuunt, idquc Pocrx Grxci tcltimonio comprobatum volu nt, qui Niobcn infclicem illammatrcm,poIttotfiliorum ncccm,dccibocogitaiTe inducit:qui- bus Sc cgo alios pofTem Poctas &: Grxcos 8c Latinos adduccrc , qui eam nimio lachrymatu in faxum diriguilfc cccinerunr, pcrpctuis quafi la- chry marum gurtis manans. Scd nos hxc fabulofa mittamus. Ludt Funcbrcs. Ludosquoquefuncbres&Grxci& Romani inftituerunt.vtfupra meminimus,quosinccrptarituba, vclcxhoc Vcrgilii carminc cogno- fcimus: Et tuba commiffos medio canit aggere ludos. Qui veroludisprxeranr,Dcfignatorcsvocabantur,quo nominc & quifuncracuranr,nonnunquamdidti funt. Funcbrium autcm ludo- rum principium a Graecis inccpifTc, manifeftc oftcndit Homcrus, a quofuosFunebresludos Vcrgilius& Statiusdefumpfcre. Ea vcro fu- nera,quibusludi adhibcbantur,SimpIudcariadi&afunt,vtcxTicinio, anti- DE SEPVLCHRIS L I B E R. l9 anriquiffimo Pocta colligittrr. Indittiua autcm -diccbantur, quibus non modo ludi adhibeban tur , fcd & Defignacorcs „arq uc idco ampuf- iimapucabanmr.Diaavcroconomine,quodpcrprxconcsindiccrcn- tur,vc Feftus fubinnuit. Tamccficolociperpcramquidam Indudtiua iuppoluic. v Le3i & Lcdtjlernia. L«aosDneccrea& Lcdifternia inRomanorum excquiisdcferri & conftrui Tolita a potcntionbus lcgimus, vt in Marcclli pompa fexccnta, inSyIIadcxmiIIia,quod pro fortunx qualitatc fcribit faclum Scruius Grammacicus. Imagines, S/gna, Arma. Sed & rionnunquam imagincs & fignain Funcribus prarfercbantur, vtLattantius, fcu Lucatius Grammaticus obferuat in Papiniana Thc- baidc, in miraculurri fciiicct fpcclantium. Idcm ctiam innuit Horacius, cumait: At % imagincs ducunt triumphalcs. Statius quoquc: Exin magnantmum fertes antiqua parentunu Inueh/tur.%$&* SgJ* VtHiftoricoshocloco&aiiosmiifosfaciam.Soicbantcum primis Rc- gcs & Pnncipcs Vrbium antiquicus , quod & rioftris tcmporibus fieri vidimus Pohcificibus maximis, tumulari condiquc cum gcmmis ali- isqj opibus : vndc cxic illud Sacyrici Pcrfii : OftebnJlet patrut prtclarum funtii. Tamccfi paffim alio modo cxponi a Grammacicis foleac. Ccrtc ego in vrbisdircptionc,cum aliafcpuichra pIcraquccrTodi vidi, tum Iulii fc- cundiicpuIchrum,cxquo inrercarccra Carkriani militcs annulum fu- ituierunt^incuiuspalaSaphyruscratincIufusirigcntisprccii^qucmAu- gultinus Tnuulcius Card. mulcis aurcis rcdcmic. Vidimus prarccrca & arma, & ocrcas vccuftis in monumcnris repcrtas. Scd & Hiftorix dc lepulchnsagunt, in quibus thcfauri inucntifunL RcdconUncad Sc- puituras; Ccnotapbid. Erat &carum gcnus illud , quam noftri Imaginariam & Inancm, Grarci Ccnotaphion vocant, cum mortuo iufta abfcntc cadaucrc fol- uunrur. CcnocaphiumTrariquiIIus Succonius horiorariUm tumulum appcllafle vifus eft, cum dc Drufo agit. Ca:ccrum , inquit, cxcrcitus ci nonoraniim rumulum excitauic,circa qucm deinccps ftatuto dic quot- annis milcs dccurrcrec, Galliarumquc Ciuicatcs publicc fupplicarcnt. C x Funus io LILil GREGORII GYRALDI Funus Imaginarium in Pcrtinace Capitolinus vocat: Funus, inquir, Imaginarium & ccnlbrium du&um cft. Legtttma Sepultura- LcgitimavcroScpulcura vocabacur,cumdefun£ci qorpus adcik r. Erat&illudScpulturx genus, qnodpcr pulueris,vcl tcrrar, vel glcbae iniectioncm celebrabacur, cuius Maro & Horarius , aliiquc memincrc, acqucin hosin primis Grammacici. ld vero (ccundum Poncificalcm ri- cum &circacadauer,&circaabicntiscorpus {blcnnibusquibufdam fa- cris ficri confucucrat. Qupd& Marcus Ciccro in lcgibus afrirmat, & nonnihil cgo fupra rcculi. Stdefuntttu domi non cxtin&u*. Ac 11 forte dcfun&us domi non cxtin&us crat,cuic*equia: celebrah- dxfucrant,domirefcrcbatur,vbidies feptcm feruacus , odtauo inccn- dcbacur,nono fcpelicbacur, vndc &: noucndialcs puluercs vocatHora- tius. Sed &Ludi funeralcsNouendiales aliquando uicti funr,& facra ipfaNoucndialia. QnarcnosnoftroquodamHcndccafyllabo, rudcs &incrtcs(cmpcr(cpulturis&cadaucribusquailvuJi:urcs inhiances,fa- cerdotes, noucndialcs, vulturios iocofc ccrtc, fi minus rc&e, appdiaui- mus. ItacnimadALEXANDRVM RANGON.noftriHERCVLi sFk a- tre m, cum NephritiEg o,& rcnum doloribus vrgcrcr,ncc otatio- ni diccndx proptcrca inrercflc poflem, cccini : *At vobis malc fit malt dolores, Bona cjiit bona/emperinuidetts, Qutn vrgete popas rudes inertes, ljtos uulturiosnoucndtales. T)enicalcs Feru. Adhxc & Dcnicalcs feria? ab antiquis cclebrabantur, cum hominis mortui caufafamilia purgabarur,^^W"'nuncupatar,vt putat Scxtus Pompeius ,quanquam & non fortaflis inerudite,fiaDcnarii numcro deriucntur. Poft nonumenimdicm,quo tumulocincrcscondcbantur, decimo purgabantur. Dc his & Columclla & Fcftus Pompeius memi- ncrunt* Scd & M. Tullius in libris dc Lcgibus , qui tamcn locus parum fincerelcgitur, vtcft locuplctius obferuatuminnoftrisannotatis. Filrua. DE SEPVLCHRIS LIBER. u Februa. FcbruaquoqucaRomanis,mcnlcFEBRVARio Di ti patri cclc- brabantur, de quibus,vtalios mittam,copiofe&ornate agunt O uidius Faft orum libro (ccundo, & Fcftus Pompcius. vipotheofis, Vidctur&hoclocooperxprctium tibireferreCxfarum &Irapcra- torum confccrationcm,quam •1***»*» Grarci vocant, id Hcrodiani prae- cipui vcrbis,vt funt abHcrodiano in Latinam vcria.Mos cft,inquir, Romaniscdnlccrarclmpcratores, qui fupcrftitibusfiliis vcl fucceflori- busmoriuntur,quiqucfuntco honorcaflfccti rclati dicuntur intcrdi- iios. Eft autcm tota vrbc quafi luclus quidam fcftx cclcbritati promif- cuus, quippefunctum vitacorpus morchominum fumptuolo fune- rcfepcliunt,(cd ccrcam imagincm dcfundto quam fimiliimam cffin- gunt, camquc in Regix Vcftibulo proponunt fupralc&um cburncum maximum & fublimcm, vcftibus inllratum aurcis,C quidcm imago il- La ad xgroti fpccicmpallidarecumbit,circalcctumvcr6 vtrinquema- gnamparrcm dici fedcnt,alxua quidcm Scnatus omnis vcftibusatris amiclus } adextravcromatrona.*,quas parentum aut virorum dignitas honorabilcs clarasquc rcddit. Harum nulla vcl aurum gcftahs, vc) mo- nilibus orn ita con!picitur,icd vcftibusalbis cxilibus indutx mccrcn- tium fpcciem prxbcnt. Harc itaquc pcr fcptcm dics ccntinuos faciunt, rncdicis adlcclumquotidiCaccedcntibus^infpec^umqucvclutxgrum, dctcrius (chaberefubirtdcpronunciantibus. Dcindcvbiiam vifusob- iiflcdicm,lcclumhumcrisattolluntcqucftris (cnatoriiqucordinis no- bilillimiaclecl:iflimiiuucncs,acpcrviam facram invctusforum dcfe- runt, vbimagiftratus Romani dcponerc Imperiamconfueucrunt. V- trinquc autcm gradus quidam funt ad fcalarum fimilitudincm extrudti, inquibusaltcracx parte pucroruchoruscftcnobihflimisatq; patritiis, altcrafaminarumilluftfiumjhymnosindefundum^pxanaiqjcancn- tium, vcrcndo aclamcntabilicarmincmodulatos,quibuspcractis tol- lunt itcrum lcctum , atq; cxtra vrbcm pcrfcrunt in Martium campiim, vbiquamlatiflimccampuspatct. Suggcftusquida fpccic quadrangula latcnbusxquis afliirgit,nUllaprxtcrquamlignoruingcntium matcria compaitus in tabcruaculi formam, id quidcm interius totum cft aridis fbmicibus opplctum ; cxtraaut intcxtis auro ftragulis atq; cborcis fignis variifq;picturis cxornatum : infra vcro altcrum minus quidcm pofitum cft,(ed forma & ornatu pcrfimilc portis ianuilq; patcntibus : tcrtiu vcrd &4.(cmpcrlupcriorecontrac^^s,acdcinccpsaliadonccadcxtrcmum A C 3 quod xt LILII GREGORII GYRALDI quodeftomnium brcuiflimum , pcrueniatur, Pofles cius ardificii for- mam compararc turribus iis, quae portibus immincntes, no&uignc prxlato naucs in tutas ftationes dirigunt. Pharos vulgo appcllant. Igi- tur lcdfco in (ccundum ttbcrnaculumfublato,aromara&funimcntao- mnisgeneris 3 fru&us, hcrbas, fuccolqueomnes odorarosconquiiunr, atque accruatira crfundunt. quippc ncqucgcnsejft,ncqucciuitas,nc- quc qui honorc vlloautdignitatcpra:ccllat,quinccrtatimprolcquif- quc iuprcma illa muncra Principis honori dcfcrant. Vbivcroingens aromatumaccruus aggcftus cft,aclocus omnis expletus, tunccircaar- dificium illudadcquitant,vniucrfi cqucftris ordinis ccrtaquadam legc, ac rccurfu motuquc pyrrhcchico , numcroquc in orbcm .dccurrcntc. Currus itcm circumaguntur, inlefli purpuratis rc&oribus,quiperfo- nas fcrant ducum omnium RomanorUm^Prinripumqucilluftrium: qua: vbi cclebrata fu nt, facem capit im pcrii f ucccflbr, camquc tabcrna- culo admouct , tum cartcri omncs vndiquc ighem fubiiciunt , cunftaq; illico fomitibus illis aridis odoramcntilquc rcfcrta ignc valido corri- piuntur,mox abextrcmominimoquc tabernaculo tanquam faftigio quodam fimul cum fubic&o igni aquiladimittitur, qux in ccclum cre- ditur ipGim Principis antmam dcferrc,ac iam cx lho vnacumcartcris numinibus Impcrator colitur. Atc^ haec ita quidcm cx vcrbis Hcrodia- ni. lllud verohoc loco tibianimaduertcndum,quod tabcrnaculum il- ludcxtrcmumredtc faftigium nuncupatumcft. Nam&hocapudau- torcs &innomi(matis quibufdam obicruafle,virantiquitatum ftudio- fus , amicus mcus , dcquidcmcftpcncs mcargcntcum nomifma,dono mihidatumaB.DiuitioBibicnnatc, D.Maria:inporticuCardinalis,m quo infculptum cft ciufmodi tabcrnaculum cum infcriptionc,CoN- secratio. Poft hanc autemapothcofin Saccrdos & iodalcs ipfis in Diuorum numerum rclatis Cxuribus dciplbrum nominibusnuncu- patosattribucbant,de quibus crcbra eftmcntioapudScriptorcs. Ab nisIongcdiucrlaChriftianisfiunt, cumaRomano Pontificc maximo in Diuorum lan&orumque numerum quifpiam.rcfcrtur. Nupcra Lconc Pontificc maximo magnacclcbritatc&rcligionc,ccrcmonii(q; omnis gcncris, cum in maiorum & minorum Pontificum, tum cxtcro- rum promifcuahominum frcqucntia celebrari cohfpcxi,cum in Diuo- rum numcrumD.Francifcum Paludcm , virum infigni pietatc&rcli- gione rctulit.Idcm poftcaiterum Conlpcxi, Adriano (cxtoPontificc ma- ximo, in ordincm Diuonim Antonium Florcntinum Prasfu- lcm & Bcroncm Gcrmanumrefcrcntc.Scd dc hisiam&tis. 4 ILDt DE SEPVLCHRIS LIDER, u II. De sEgyptiorttm Funeribtis. NVnc Romanis funcribus v€gyptiorurM iurc fubiunxtrim, vr pofl rcrum Dominos vTtuftifliraa*gcnrisinftitutafubrcxam,arqucin primisdccorumRcgumfepulturaagjm,quc multo appararu cdcbra- rur, vrDiodorus fcnbit. Cum cnim, inquir, /Egy ptiorumaliquis c vica deccfIic,illumomncscommuniIu<5hi deflent,vcftes difcindunr,tcm- placlauduntur, iqfticiu indicitur, feftiuicates no cc!cbrantur,luto capuc fcedanr,totosduos &lcpcuagintadicslinreo& findonc fubtus mamas cingunturCC. autCCC. pcrmixti fexus,bisinterdiu vrbcm luftranr, lu&um JciTumq;nouanrcs,rcgisq; virrutcsad numcros comcmoranti cibis, co&is, vino, omni dcniquc mcnfc apparatu abftincnt , non laua- cris, non balncis, non vngucntis, non ftragulatis lcclis, non Vcncrc dc- nique vruntur, fcd pcrcoscontinuos dics mcerorc& Iu£tuam*ciuntuf. Intcrcaquaradpompamfaciunt comparant. Poftrema vcre dic cada- ucrinarcarepofirumanrelcpulchriaditum collocant. Libellumqucdc rcbus a Rcgcgcftis, brcucm rcciranr, tum fi qui funt,qui vclint, Rcgcm vicupcranc. His aucem omnibus pra?fcnrcs lunc laccrdotcs, qui fingula ccnfent: adcft & populus,qui Regis laudibus applr.udit, viriis rccla- mar. Quarc fa&um cft, vt ;£gyptiorum aliquiindigni cxiftimari fmr, vtfepulturarhonore honcftarentur. Atquc ita quidcm yEgyptiorum rcgum cxcquiac cclcbrabantur. Priuatorum vcr6 & popularium fic. Cumquifpiam fasofundtuscft,propinqui &amici luto caput detuf- pant, ciuitatcm dcflcnrcs circumcunt, intcrim ncquc lauantur, ncc nifi viicquippiam cduncbibuncq;,ncquclplcndidis vcuncurvcftibus. Tria Sepulchrorum Generaapud AEgyptios. Scpulchrorum apud ipfos tria habcncur gcncra,fumpruofum , mc- diocrc, humilc. In primo argcnti calcncum, in alccro minas viginci, in vltimo quid minimum cxponunt. Qui funcra curanr, corum impcn- iam domefticis arTerunc, pctcntcsquanti vclint funus apparari,arquc itainrcrfecomponunr. Primusigirur Dcfignator,qucm Grammati- cum illi appcllint, humi cadaucrc depofito,circa iliius illa dcfcribir, quantum a finiftra parcc incidcndum fir: dcin qui fcindic lapidc v£- thiopico quantum lapidis dcfignatum cft a Grammatico,apcrit,fta- timquc currcns profugit, qucm tum aftantcs lapidibus & cxecracio- nibus infequuntur: mox qui falirorcs nuncupanrur, cad.iucr in tcm- plo dclatum,pcr qux- facta cft,fciiTuramcxpurgant,omnibuscdu<5ris inrcftinis& intcrancis, prxtercor&rencs,qux ab alio quopiam vino l J hceni- K z 4 LILII GREGORll GYRALDl s Phceniceo lauancur, odoramcntifquc liniuntur , mox rcliquum corpus cedrovngucncifqucdies ampliuscrigincapcrunguntii,quibushaccu- raeft,myrrhaq;accinnamomo,aliisqirtbus odoriferisperlinunr,qui- busrcbuscadaucraacorruptioneconieruant. V bi Defignatoiesitacor- pus curarunt, vt integrum cum fuperciliis,paipebns,c$[cris membris in dormicntismodumquicfccrc videatur, tum illud lpfius cognatistra- dunt. Multi vcro yEgyptiorum maiorum (uorum corpora multofuin- pcu fic cxpurgata codtunt, & eorum ctiam i maginibus valdc oblcctan- tur. Alii autcmantcquam lcpulcurac mandenr,cum ludicibus,ad hanc rcmddtinatisjdiem iudkucexcquiarum. MortuumenimAchcrufiam paludcm,quam &ftyga quidamnuncup>inr,tranficurumexiftimanr, quam prope Mcmpfim eflL-aucorcsprodidcrunr.HancrcmexSencca alicerSctuiusrecitat Aitenim circabycncmlocumcflc,quem ./tgyptii Phy las v.)cant,apud qucm palus cft Styx.quod triftitiam tranfcuntibus gignat, limola & papyris rcfcrca: Vltraquam breuis cft Infula, qux Abacos appcllata cft, quodfic macccfla, cuius & Pocta Lucanus mc- minit: Htc Abatostfuam nojlravocat 'vcncranda vctuftas. Lc&umcftccenimquod vicini nopulifuorum cadaucraad alrcram rcgioncm transfcranr. Scd fi quis rortc influuio percar,ncceius corpus inucniatur,poll ccntumannos ci pcrloluuntur ofricia, arquc hicillud propccrcadi#umcftaVirgilio: Ccntum crrant annds. Transmifla vcro paludc aftant ludiccs amplius quadragintain he- micy clo prxparaco,crahiturque nauis, qux ab iflis didta cft, a Gia> cis»»»£«9ad hoc opus ab illis comparata, quibus illa cura imminct. Eam vcronauimNauta,quiabillisCharonnuncupatur,rcgercdicitur, cui pro Naulo danaccm (olucre conlucucrunt (id obuli lcu pccunix gc- nusadanais,hoccft, vitafundis,veIquod cum danace vcl obolo vita ftintcis dab icur in portitoris mcrccdcm, Alii ta- mcn offamCe bcro orTerriprodiderc. Scd ad ^gypriorum inftituta rcdco,qua*primumabOrpneo,&moxa Virgiliodc Charontc&infc- ris tradica lunt, idquod«& ante mcantiqui Grammatici oblcruaucrc. Igitur vltra ripam,antcquam in arcam corpus condatur, dcduclain pa- ludcnauijVolcnticuicunqucmortuum accularcconccditur. Siquisab ludicibusfuerit,vtmalus,rcprobatus,fcpulturacarct : &quiitidcm in- iuftcdamnaflcconiicitur,grauipccnapunitur. Pofthxc cognaticom- pofico DE SEPVLCHRIS LIBER. • t S pofito luctu & lachry mis detnortui fyominis laudes rcccnfenr, non co vriquc modo,quo Gi xci & Latini conlueuerunt > qui gcnus ; familiam opefque celebrantjled defun&i iplius apucritiafadtairoorcSjdodtri- nam, luilitiam, contincntiam, pietatem, rcligioncm,cxrerasq; virtutes perftringunt, Dcoscji martes inuocant, precaQturq; vtinter piosillum rcponanr^quibus totaaftantiumconcio lxtaquadam voccrcfponder, tum dcmum cadauer adomcfticisck familiruibus fepclitur inpropriis fepulcluis,fcd quibus cadefunt,domi apudfirmioiem parictcmarca mfpcnditur.Qiuvcroobaliquam ignominie.caufamfepulrurapriuan- mr,domiquidcmfincarca(eruantur,quorurafiignominiam&dclicl:a pollcri cluanr,magnificc,vt alii t tumulantur. Parentum Corpora Crcditoribut oppignorata. Fuit &: illa apud jEgyptios confuctudo, vt Creditoribus in pignus darcnt parcntum corpora,qux quinonredemiflet,pcrpctuainfamix notainurcbatur. Lucianustamcn&ScxtusEmpencus hoctantumdc >£gyptiorum(epuIturistradunr,cosintcrtinacduccre,dcincorpora(a- lirc. Chryfippus &Ciccro condirc,&domi feruare. Piutarchus in lym- pofio, cadaucraaperirt^apricoqi aliquo loco foliexponerc , intcftina in flumcniaccrc, reliquum purgatumcorpusafferuarc. Strabo vero,aba- ltisquidcm cadaucra influmcn prxcipitari, ab aliis vcro vitrocircun- datadomi ilruari , ab aliis in vafis fi&ilibus alucolisqucquibufdam cir- cum tcmpla dcfodi & condi. Herodotus, Hcrodotumqj fccu ti lcnbunt inhuncpropcmodum: Vbi vitafundushomocft,fcrroincuruoinrlc- xoqucad hoc paratoccrcbrum pcrnarcsmortuocduci,Iocummcdi- camciuiscxpIcnintcftinifquepurgari,&:lapidc,vtdiximus,yL : thiopico illa difcindijodoramcntis opplcri, mox confuto ilii vulncrc nitro faliii, Lxx.dics quod vltra non hccrct,lugcri (quarc Mofcs cum de Iacobi morteagit,qui in yEgypto deceflit, illum ait Iofephi filiiiuffu,ibi tum prxpotcntis more yEgyptio quadraginta dicbus conditum, dcflctum- qucfeptuagintafuilfc,indecadaucrlinteamincinuolutum,gummiquc illitum,inligncamhominiserTigicm' ad hocparatam componi. Altc- rum dchi nc fubdit idcm Hcrodotus racdiocrium fepulturx gcnus,tum &tertium,fedqux nihilfcrcdiffcrant nififumptU, vtctiamantcdixi- mus. Dcmum vcro fubdi t Vxorcs vcro infignium virorum non ftatim vicafunclastraduntcondiendas,ac nccasquidcmfccminas, quxcon- fpicux valdc & maioris momcnti fucrc; Scd tnduo atquc quatriduo cx- animcs cuftodiunt , ca fciiicctcaufa, nc cum ipfis mortuis falinarii con- cumbant, Quippe aliquandoaiunr,quendamcxipfiscoeuntemcum rcccntiformofx mulicris cadaucrc dcprchcnfum , rcmquc a fociis indi- D catam. t g LILTI CREGORIl GYRALDI catam. Idquoque obfcruant j€gyptii,vtcumquisy€gyptiusvel hof- pcscompcrtus fit mortuus , fiue flumine fubmerhis,iiuc a Crocodilo raptus, ci ciiutati vbi compcrtus, vcl ad quam dcie&us fit, neccflajium cflcillumcondircj&honcftiflimo funcreinlacris monumcntislcpcli- re,qu*nulli niiiNilifaccrdotibasfasfitattingcrCjCOS cnim iupraho- mincsncicioquidexiftimant. Curvcro v£gypriivtplcriq;omncsfuo- rumcadaucra noncrcmarcnt,hancHcrodotusrationcmarrcrr. j£gy* ptii, inquit,pcr(ualum habcntjigncm quahdam animatam clTc bcluam, qua»,qua:cunque nanciicirur,deuorat atquc conlumit:at cumcftex- plcta ipfam,6c qutf ab i pfa vorata funr, vna cmori, ac proptcrca non crc- mare, ncc bclluisorkrrc corpora, vt alia: plcrxque nationes yEgyptii ftatuerunt : fcd ca 6odi rc ac (ilire,jic ctiam a vcrmibus confumi pollcnt. Atquchaclcnusde^gyptiorumfuncribusdiclum. • ■ ^/iJfyriorHmfipeliendt Ritns. Eundem ritum ab Aflyriis fcruari quidam tradunt , vcrum illi potius ccra & mcllc mortuos condiunt , aflcruantque conditos. Rcgcs fuos in paludibus rclinquunt. Scythd & Gerrones. Scd & qux Scytharum & Gcrronum prccipUainftitUtalcgimus, hoc a(Icribamusloco,atquc Rcgumin primis,quorumabaliis cfldiuerfus fcpclicndi modus. Namquc, vt Hcrodotus lcribir, Kex vbi deccflir, in- gentem &: quadratamfcrobemcfTodiunt, dcinregiscorpuscxcntcrant, ccraque illud vndiquc circumlinunt , aluum optimc cxpurgant & fclc- rc contrito, thymiamatc apii fcminc & aniftcomplcnr, rcfutumqucca- daucr ad aIiasgentesplauftrodeferunt,quodilli excipicntesaurcmrc- cidunt,crincm circumtondcnt,brachia circumcidunt, frontcm nafum- quc fouciunt manum,finiftram lagittis traiiciunr, p Dftmodum cadaucr ad aliam rurfus gcntcm , cui impcritcnt carpcnto dcuchunt , atqucindc referunt co vndc prius dilccflcrant, omnibus regem comitantibus ad id dcftinatis. Simulacvcro luftratarfuntomncs nationcs,quibus rcxvi- ucnsimpcrabat,apudillas,qua: in cxtremis habitant, reponunt,cada- ucrquc luperthorumin loculo componcntes haftas hinc&hinc dcfi- gunt, & dcfupcr ligna difponunt, &: pallio contcgunt. ln altcra vcro lo- culi partc aliquam cx rcgiis concubinis iugulatam fcpcliunt, atquc vna pocillatorem,coquum, cquifbncm, rainiftrum, & qui regis crat a nun-' ciis,equosquc,6c aliarum rcrum omnium primi tias,cum lis criam phia- lasau- DE SEPVLCHRIS LIBER. V 7 las aurcas, aliaque huiufccmodi. Hanc tamcn Scruius Grammaticus ln- dorum cflc conluctudincm exiftimauit. His autcm qua: iam rctulimus circaRcgisinferiasexpcditis,humum ccrcatim iniiciunt^quammaxi- murntumulumftrucrcparantcs. Atvbianriuumexa&iimcft fpacium, icidcmrurfus agunt,quinquagintaquc cx (cruis ingcnuis ftrarigulatos mac^antjtotidcmquccquoSjquoscduc^isintcftinispalcarcplcnt^cosq; tumquinquaginta iuucncs,tum cquos tignis traiicicntcs,dirum fpc- ftaculum lcpulchro regio circufflponunt. Atquc hx quidcm Scytha- rum rcgum inferiar. Priuatorum vcr'6 & rdiquorum in hunc modum ficri folcnt. Dcf un&orum corpora condiunt,caquc plauftris impofita proximiadamicos circumfcrunt,cadaucr cxcipicntcs cpulum iis,qui ^ illud (equuntur,cxhibent, & in hunc modum quadragintadicbus pri- uatorum hominum comitatus circumagitur,poftha:c humatur,fi prius tafflcn cadaucr expurgaucrint.Caput ccrebro cuacuant, abluuntq;,circa corpus tria lignaftatuunt,hincindcprocumbchtia: circumh.cc lanca pilca cbtcndunt , quam maximc poflunt obftipantcs , & in (capham in- tcr lignapilcaquc pofitam, lapidcs ignc candcntcs iniiciunr, fupcr quos (cmcn cannabis,qux apud lllos prcciofiflima na(citur,imponunt, vndc vaporemanat omni Grxcorum fuffimcnto odoratior,quo ftupCntes odorc Scy thx ciulant, ftupcntq;, id quod cft apud cos lauacri loico. Nc- q uc cni m corpora lauant,fcd corum vxores aquam infundcntcs,cuprcf- fojccdro^autthurislignojad fcabrum aliquod faxum corpus atterunt, fflox cum intumucrit, illud mcdicamcntis quibufdam pcrlinunt, & fi- mulfacicm,quzpoftcrodic, amotis mcdicamentis, confpicua fpleri- didaqjapparct. oAltuf Scytharum Mos. Alios eflcScythas Icgimus,qui inter cpulas dcfunctorum corpora dcuoranr,quodLucianus&Tcrtullianuslcribunt. Scdquoniamam- pliflima lariiTimaq; eft Scytharum regio,funt ex iisaliqui,quibusfere pcrpcruxfuntniucs, quiparetumcadaueraintcrniucs&glacicm trun- cisafnxaarboribus fufpendunt, arbitrati flagitium & fcelus cfle,caterra: mandarc,fcribit Stobxus, Tauros gentem Scythicam qui & Taurici ap- pcllati funt,cumRcgibuscxtin(5tis gratifTimoscorumamicosfcpclirc; fi vcro an^cus aliquis Rcgi intericrit, pro illius mcrito rcgcmaut totam aut partcm auris abfcindcrc. Apud cundcm Stobxum lcgimus In- dos id moris habuifle, vt tot pifccs in fcpulchrum con- iiccrent,quothoftcs,quifcpclircturin- tcrfcciflc conftarct. D 2 iV.Athio- zt LILII CREGORII GYRALDI idethiopumRittujepcltendi. j£thiopas diucrfos cfle manifefte qui dc orbis fitu fcripfci ur , oftcn- dunt: Atlanticostamcnin Africaimprimis celcbratosinucnio,quo- rum (cpclicndi inftituta Scythicis fubiungcre non ab ordinc alicnum mihi vifumeft: fi prius tamcn dcRegummorte inmedium attulcro. Scnbit Diodorus,Saccrdotcsqui circaMcroen Infulam Dcorum cultui afliftentcsinferuiunt, maximam prxcipuamque aucoritatcm habcre, camcu imprimis,vccumoportunum cisvifumfit, &cxpcdirc,Rcgibus figniiicare, vt fpontc mortem oppetant, quibus dicto audicntcs Kcgei nullatenus abnucntes, voluntario cam (ubcur, aliquofq; apud illos elTe, qui cum Regc libenter occumbanc,necdcciTc,qui,firortcRcxaliqua corporis fui partc debilis fit,vtRegcmimitcntur,cafcpartcmudiant piiuantq;,adcovcrumcftquod a lcpidoPoctacanitur: Mobtlemtttaturfempcrcum Principc *vulgiis. Qupd & a Philofopho multo ancc fcriptum fuerat.Priuatorum vrro j£thiopum, qucmadmodum diucrfa corum rcgio, ita* varia quoquc fcpclicndiinftitutio. Aliiquidcmdcfun«5cosinfluminibusabiiciunt,id clcmcntum optimum arbitrantcs. Sextus quidcm Empcnc. s hos Ichthyophagosnuncupatosait,hoccft,vt quidam vcrtcrunt, Pifcedu- los:idquecarationeabipfisficriprodit,vtapifcibuscadaucravoientur, quod pifcibus ii vidtitent. Alii funt j£thiopes , qui vitrcis vafis conclu- fosmortuosfuos confcruant,vtncpocibus &poftcriscorum fintnot£ cffigics,&idcirco corumCrpcfuntmcmorcs. Hcrodotustaraen rcm itaexplicat. PofteaqUam,inquir,y£thiopcs,quiMacrobii vocantur, mortuum arcfcccrunt,totumgypfb inducunt,pi<5turaquc cxornant, & cius quoad ficri poteft efrigicm reprarfcnrant. JDcin icpulchrum ci c vitrp, quod apud illos abundat & paflim crfoditu r, c ircundat,in cuius mcdio defunctus intcrlucet, nihilquc fccditatis vcliztii odoris cxhibcr, fcdomniapene viuo aflimilis. Scpulchrumhocipfum propinquipcr annumintraxdcs feruant, omniumqucillirerum primirias ofFcrunr, anno vcro exa&o cfFcrunt, cxtraquc vrbcm ftatuunr. At eorum alii ficcilibus vrnis condicntcs,circa Tcraplorum fepta (cpcliunt,& pcr hoc m lximum habcnt iufiurandum.Quidam 8c Saiis hoc attribjfcnr, vt r^- cro diximus. Indorkmfepeliendi Confuetudo. Indorum quoo^ multiplcx variaq-, fcpclicndi confuctudo. Taren* DE SEPVLCHRIS LIBER. ^ Parentes maclantur. Quidam parentCs,priufqUam annisautmorboaliquo inmacicm eant , vciut Deorvm hoftias mactant, cxfbrumquc vuccnbus cpulari fas & maximc pium cft. At.vbi fenc&us aut morbus incclTic, pro- cul i czccris abeunt,mortemquc infolitudinc,nihil anxii follicitiue ex- pectant. His prudcntiorcs,quibus fapicntiar ftudium concingit , mortis tem- pus non expe&ant, fcd fcmct ignibusingercndo , cam keti & hilarcsac- cerfunt. Scribic EgciippuscosprimumprotciT:ari,quoddifccdercvc- lint,ncc idco vllum obftrcperc. Dcindc vbiapparacus mortis procefTit* cos Ixcos infilirc aidcntem pyram,& aftancibus valcdiccrc , dolcre qui- dcm mulicics,quafi lubfidiodcftir U cas,&paruuloslibcros,quoddcrc- linquancur. Alios vcro carrcros bcncdiccrc,necinuidere,quod meliores ipfiadfplcndidiora loca&adpurioraconfortiafcftinent. HocidemSc wocarmincLucanustcftatur: QuifyfratftruxerepyrMyVhiify calentes Confcenaere rogos. Huncinfuper&aliumaliasnationes moricndi morem haberclcgi- mus>vtdiccmus. Paati. Padxos gentcm TndicamfcribitHcrodotus,xgrotantcsintcrimerc ac jpulari,mulicrefquc mulicrlbus idem officii przftare,eciamfi negcnt xgrotarc, qua cauia,inquit, pauci apud cos adfcncdtutcmperucnirc dicuncur, & ii peruenianc maCtaci icidem comcduncur. Pliniusapud lndos Imum gigni prodic,quod Lacini viuum, Graci Asbcftinon cx ar- gumenco nacura: vocanc, quod ignibus non ab(umicur f Ex co fa&as Plmius fc vidifTe mappasaic, & cgo cx aliis hoc tcmporc audiui: cxcd funcbres confici folcbant cuniex,qux Regum fauillam corporiscrc- maci a rcliq uo Icpararcnc cinerc. Maurus vcro Honoracus in Commcn- tariis Virgilianis Indomm confuctudinemfcribicfuilTc,vcquoticsco- rum Reges moriantur,cum hisdile&icqui,fcrui,&vnadc Vxoribus, quac Rcgichariorfuiirct,inccndcretur,intcrquasdchacip{arcmagna cratcon|entio. Solinus, aliiqucnonnullinonmodoRcgum Vxorcs hoc facere,fcd&priuatorum prodidcrunt.Solini vcrba ancribam.A- pud Indos, inquit, quibus ad viucndi rationcm propcnfior cura cft, multx Vxorcs m ciuidcm viri cocunt matrimonium, &cummaritus D 3 homo ,o LILII GREGORII GYRALDI homo cflc dcfierit, apud Igrauiflimos iudiccs fuam quxquc dc mcritis a- gunt caufam, & qux ornciofior cxtcris fcntcntia viccnc kidicantium, noc palma: rcfcrt prarmium > vt arbitratu fuo alccndat rogum coniugis, & vmbris cius femctipfam dct inferias , cartera: nota viuunt. Lucianus vcro Indos/*MA*,hoccftmcdulla circumlirii.Alii Indis,quiMacrobiico- gnominati iunt , hoc ipfum attribuunt. In vulgatis Luciani Codicibus malc, vt puto ™*v pro lcgitur. Diucria ab his Scxtus Pyrrhonius.ln- dorum cnim, ait, aliqui, vulturibus cadaucra lanCinanda attribuunt. A- liqui Taxillishoc tribuuc,vt Hieronymus fcribit, & antc Hicronymum Ariftobulus,vtcftapudStraboncm, quiTaxfllam vrbemlocuplctifli- mam &in(igncm Indiasfcribit, quiciusrcgemTaxillum,quodrc£tcfc crga Alcxandrum geflcrat>ab co honoribusad inuidiam rcliquorum,ac- cumulatum. Alii hoc quod diximus dc Vulturibus libcras factitaflc prodidcrunt. Scdmirum hoc,cumProcopius hac folum cau(a aPcrfis prouocatosfcribat,quod Chriftianorum ritu dcfun&orumcorporafc* pclircnt. Vcrum hoc potuitdiucrfis tcmporibuscontigiflc. Calacu Gcns. Indicam infupcr gcntcm Calacia: fcribit Hcrodotus,qux parcntibus vefcatur. Vndc,inquit,intcrrogatus a Dario, quantum pccuniarum pc- tcrcnt, vtpatrcsignccrcmarcnt,illos rcfpondiflc,iubc Rcx mcliora o- minari. Sunt & apud Indos fapientc? Brachmannae, qui mirabiliter mortcmcontemnunt,quod cum ab aliistumaStrabone traditur,fcq; adcius contcmptum mirc cxcrccbant. » Idcm Mcgafthcncsprod^dit. Notiflima cft dc Calano Hiftoria^ qui fc vltro incedio obtulir, cum lam mori decrcuiflet. Nicolaus Damafcenus fic Philofophus & Hiftoricus fcribit a fc vifum Zarmanochcgam Indum,qui fatis fortunacus Athenis fccremauit, quodabundevixiirct, in cuiustumuloita infcriptum fuit. Zarmanochcgas InduscxBarchoiuxta patnos indorumorcs fc ipfurri immortalcmfacicns^hiciacctiAtqucdelndis hucvfquc. Grtcorum fepcltcndi Rttta. lam vcro Grarcorumfcpcliendi morcmafTcramus,quos Lucianus ait cadaucra cobufliflcjq? & manifcftius cx Poctis colligimus , acq-, inprimis Homcro,qui in Patrocli fiincrc rcm clariflimc cxccutus cft,in caueris ca fcrcqua: noftri.Cxrerum qui pro patriaoccubuiflcnt,longchoncftiorc cxcquiaru honorc africiebantur,quarcm luculcntiflimc defcribitThuc. ficproptcrea cius fermc vcrbis hic tibi aflcribam. Fa&o, inquit , triduo antc DE SEPVLCHRIS LIBER* ji antccxcquiarumdicmcabcmaculo,mortuorum ofla pfoponcbantuV; & fuorumquifq; rcliquiis, (i quidlibuiilct,imponcbar CumcfFcrcban- tur, fiRgularum tribuum fingulas arcas , fUx cuiuique tribus ofla conti- ncntcs vchiculo dcportabant , vnus prxterca totus inanis conftrarusfi- mul defcrebatur, corumquorumoflknon cstarenc, vclinccrcxibrum corporarcpcrti non fuiflcnr. Educcbant vcrb funus voluntarii quiquc promifcuovclciucs vclhofpitcs,cumintcrcarocmina*a!iqnadctunctis ncccilitudincconiundarlachrymanrcsdcflcrcncroflakpulchropubli- cocompofitainrcrcbanrur,quod AthcnisquidcmiuxtaCalliftimonu- mcntum rucratin fuburbanis, quo in loco fcmper qui in pugna occidc- rant,lepcliricon!ucucrc,ptxtcrcos,quiinMarathoncoccidcrant,quo- rum iingularem fuifle virtutem exiftimaccs, codcm m loco monumcn- tumcrcxerunt. Poftea verb quam fcpulcurx cradici orancs fuiflcnr , vir cloqucntia prxftans cx numcro ieligcbatur, qui in dcfun&oru m laudcs Juculccamhabcrctoracioncm. ExtantadhuncdicmOrationcsclcgan- cillnnxhacdeic Lyiix,Dcmofthenis &Pcriclis icu Thucydidis,quas nuncmcvjdiflcrccordor. Athcuicnfcsquidcmadco fcpulcurx corum, quiinbclIooccubuillcnr,curam habucrc, vt fi quis ducum bcllo pcr- cmpros iepulchro honcftarc neglexiflct, capitis pana punirctur , quarc & fummos duccs,quia cxfos naualipugnain marc dcieccrac , graui fup- plicioafFcccre. QLin&cum occiiorum propatria cadaucra minusaf- icquipoiI'cnr,dilpcr(acorum ofla & diiTipara,diligcnccr cxquircre, 6c liumomandarccura fuit,c^ccraqucfacerc,qux fuperius modo cora- mcmorauimus. Vndc dc Niciacgrcgio Achenienfium Imporacorc tra- ditur, quodomncm cxercitum fubhltcrc luffit, vt duos tantum perem- ntos^miliccs icpulcurx mandarct.Cimon quoqj Milciadis filius ic capci-j uum cxhibcrc non dubitauit,vt patcr fepulcurx tradcrctur. Scd hxc pu- blica. Priuatum vcrb morem fuiiTc tradit fyLTullius Achcnicnfibus a Cccropcinftitutum,hoccft,tcrrahumandi,quod cum proximifccc- rant, obduccaquc ccrra crar, frugibus obicrcbatur, vt finus & grcmium : ouium ac pecudum carnc permixtos , in mcnfaappofitos abfumcbanr. Satius rati i fc illos , qu am a vcrmibus abfumi. Idem fermc fcribit Hcrodotus in primo. Septimius Vero Tcrtulliarius in libris aducrfus Marcioncm in Ititutum hoc Ponticcs gcntibus afTcribit, Parentum, inquit , cadauc- ra cum pccudibus qxQl cohuiuio conuorant, qui non ita difccflerinc malcdi&amorsclt. .. V XX. Colchi. Colchos mortuos non fcpclilTc fcribit Stobarus , vcrum cx arboribus fu fpcndilfe, quod gcnus fcpultura: acrium luifc Derbices. Dcrbiccs ecnsScytnicaHyfcanisproximi cos qui fcptuagefimum annum cxccfliifcnt, iugulabanr, & in conuiuiis appofitos ricccflarios Sc propinquosad cpulas conuocabant. Abftincbant vero a Vetularum carnibus, cas tantum prxfocatas condcbant. Atqui fi antc id tcmpons ipacium aliquis fato ccfltfTctj non clTc,icd tcrra condcrc folcbant. E 2 XXII.Ca- <* LILIl GREfiORII GYRALDI XXifc Cajptttn Parentes. Cafpiipafentibus,vt fcptuagcfimum annum inftarc viderent,pc- cludunt, illoscj; re&e admodum oblcruant, vt fame intcrcant. Alii tra- dunt, vbi ad id artatis pcrucncrint, intcr fy luas in lc&ulo dcftitui , fincm rci oblcruantibus & profpicicntibus fuis. Quod fi fortc fuprauolantcs auesvnguibus&roftro iaccntcs dilccrpfcrint, (ummum cos fclicitatis gradum alfccutos arbitrantur. Si vcro a canibus Sc fcris diIanicntur,cos quidcm bcatos ac fcliccs cxiftimant, (cd nona:qucvt iiquiavolucri- bus difccrpti fint. At fi nca^ ab his,ncquc ab iliis,cos pcrindc ac infclicif- fimoslugcnt. XXIIt. Eruli. Eruli,quiDanubiiaccol.?funt,camtcftc Procopib confuctudincm iniepeliendis fuis habcnt, vt (cmbus quidem&morbomalchabenri- biis fas non clTc exiftimarcnt diutius vitam produccre. Vcrum vbi ali- q uis ita cflct affc£ru s,propinq uos rogarc Cbgcbatur, vt fc quanto ocy ui cx humanis dclercnt , tum vcro proximi & cognati ingcntcm pyram li- gnis ftrucre, Vt fupcr cam tahquam faftigium quoddam, homincm' mortidcftinatamcollocare. Adhxcaliquisnullaeineceffitatc coniun- &us, pugioncillum conficere, cognatiigncmrogoiniicerc,crcmatiof- fa legcrc, tcrra condcrc , lcgibus obligantur. At vcro defun&i vxot fi nonmultopoft iuxta viri fepulchrum laqueovitamfiniiffet,pcrpctux ignominixnotainurebatur, v XXIV. £aclrtant & Hircani. Ba&riani & Hyrcani fuos xtatc confcctos canibus obiiccre confuc- Here,quosquidcm cancsproptercapublicca!cbant,fuxquc linguxvo- cabuloScpuIchralcsvocabant. Quod immanc facinusNicanorapod: Ba&rianos Alcxandri prcfeCtus cum cmcndarc tentaflet,pcnc,vtfcribit Hicronymus, rcgnum amifit. Dc Hyrcanis quidcm in hunc propc- modum modum Ciccro : In Hyrcania,inquit,plcbs publicosalit cancs, optimatcs vcro domcfticos,atqucprofuaquifque racultare cancs pa- rat, a quibus lanictur, optimamquccam cenfent eflc fcpulturam. Idcm Scxtus Empericus aflcrit. Sunt qui & cancs ipfos fcpulchrales idco rturt- cupent. At D. Hicronymusaonacanibus fblum laccrari tradit,fedfc yoiucribus femiuiuos lancinari, atquc vtCanit Lucrctius : Vtua *vtdent vtuo fepeliri vijcera bujlo. Tth^ DE SEPVLCHRIS LIBER, %? XXV. *Ttbareni Scythu. Tibarcni,qui Sc y thic populi funt,quos fcncs dilcxctuht pacibulis af- Hgunt, id quod & Pcrias iaceic akScxctis. * XX VL EJfedones. Effedones Scy thix & ipfi populi, parcntUrri fuorum funcra cahribti* lc.ci proiequi dicuncur,conuocarisquc propinquorumcceribus,cadaUe- ra ipfa dcntibus kniari t, pccorumquc vifccribus mixta,vt dc Maffagetis rcrulimus, conuiuis inrcr cpulas apponapc. Olfcautcm capicis , quod craniam vocamus&caluariam,pocuIi ioco habcnr, quod & auro cir- cumornanr, vr Solinus auror clt & Mcla. Alii Ccltis hoc attribuunr, quod m6do dc Capitis offc dixi. Aliccr ab Hcrodoto traditur, air cnim, dcfundicaputdcnudacumpurgatumqjinauranr^coq', pro fimulachro vtuncur , agcn tcs ilii quocannis maiorcs & hoftias & ceremonias. w xxvii lAlbani. AlbanosmontisCaucafi iricolas,dcfuh&0rum curam nullam ba- buifte, func q Ui cradanr , colq uc cum opibus & pccuniis rcliquisquc co- rumrcbusprcriofis quibufcunquc parcnrcs(cpclirc,iamolim confuc- ucranc,nc fciliccr diu lcia? p oft obitum rcii&a: dcfundtorum mcmoriam dcfidcriumcjiaffcrrcnriaurorStrabOjVndc&parumdiuircs fuiffcafcri- pconbus produn tur. fcXVlIL Lotopbagii Lbrophagi Llbyx populi fuorura cadaucra in pclagus iactrc confue- ucrc, ca fuafi opinione,minimum incercifc,humonc an humore corpo-» radiffoluancur. A,- Xxi*. t Piones. PseonasLacrtiUsiriftagnafuosiam vita fun&os proiiccre {criprtlrri reliquir. Suos & Ichthus ophaphi, vt di£tum clt. Phryges. Phxyges igttc Cremare, vt Grarci, confueuere, moi (cpclire. Alia E 3 Sacer- 1 > V \§ k 3* LILIl GREGORII GYRALDI Saccrdotum confuetudo , quos dcccm cubicis cre&os conftituunt fub- limes fupcr lapidum ftruem , nec vt cztcros defodiunt , quodidcm fcri- bitStobarus. XXXL LyciL ApudLyciosnon morcm duntaxat,fcd legemetiam fuiiTeaccepi- mus,vtnon.nifiveftcmulicbri Iugcrcnt,idqucbbcam rcm fa&um,vt cultus dcforraitatc cornmoti,fcmaturius amccrore abduccrent,cum lu&um intelligcrcnt eftrcminatumcflcj & mollem,& avirigrauitatc cjignitatcque maxime alicnunw • xXIL Thracu. , Thf acum varia funt inftituta^ vt Varix quoquc corum gcntcs. ' XXXIIL* Traufi. Trufi cnim qui intcrcos connumcrantur, vbiinluccm infantcscdi- ti funt, lugcnt : vbi qUis natura? conccflit , larti atquc hilarcs , pcrjiocum Lrticiamquchumare (oliti funt,arbitratreos ex tot vitx incommodis li- bcratos. StobaruscVCaufanishocattribuit. Ccrte&Hcfiodus,qui8c ipfc Thrax fuit, natalcs hominum lugcns, vt ille ait, gaudct in funerc. XXXIV. GcU. Gctac&ipfiThraccsaplcri(quccxiftimati,vtHicronymus & Ofo- rius fcribunt, idcm faciuntaZamolxi cdocti. Fuit vcr6 , vt fcribit Hc- rodotus , Zamolxis homo Py thagora? quondam difcipulus , qui in pa- triam reucrlus cum animaducrterct,Thraces male viuere & inlcitc, co- rumipfcedo&uslonicum viuendi gcnus &morcs ipfis dedit & leges, docuitquc & pcrfuafit popularibus cas (eruantibus , poft obitum cos ad fefc incum Iocum ituros , vbifupcrftites omnium bonorum compotcs cflcnt futuri. Pcr hoc diuinitatis opinioncm con(ccutus , c Thracum (c confpcctu abduxit atque cuanuit, maximo fiii dcfidcrio poft fc rcliclo. Adhuric mittcrc confucucrc,cum naui quinquc rcmigum,nuncium quempiam,cx(cipfisforte dcle&um , pracipicntcs, ca quibusipfitum indigcrent,cumq-,itamittentes,eorum quibufdam ncgociu dabatur, vttriaiaculatcncrentjaliisqicomprchcnsjciusqui adZamolxinmittc- . retur,manibuspcdibusq-, homincm agitantcs,infublimc ia&arent ad iacula,qui fiin prarfcns cxtingucretur, propitrum fibi Devm arbitra- bantur, fin minus, ipfum nuncium infimulabant, afleucrantcs ma- lumil- DE SEPVLCHRIS LIBER. „ lumillumcflcvirum. Hocinfimuiatoaliummicccbant,dantcs adhuc viucnti mandata. Scd prxtcrhxcplcraquc aliadcZamolxiaStrabonc traduncur,dcqi cius cultu, vccxccros tum Grxcos, tum Latinos,in pras- icntia fcripcores practcrcam. XXXiV. Creftones, Creftones&ipfiThradxpopuk hisfupcrioresid fcpclicndimoris Kabcnc, vc qux vxor magis dilccta a viro fic,ca nia&aca cum viro icpclia- tur. Scdopcimatum,quiapudThracesfunc,Hcrodotushancfcpclicn-* maximc lxtum,cumin hoccontcnditur,vinccrc. MocrentaliivocibuSj&cumaccrbiflirmsplandibuscfTcrunt.Atquibus confolari cas animus cft, arma opcso^ ad roeos dcfemnt , paratiq; vt di- dticant cum fato, fi detur in manus vel paciici vcl dcccrncrc, vbi ncc pu- gnx nccpecunix locus fir, mancntq; dominon procis nupturx. Atquc hxc quidcm cxMcla magis,quam Solino. XXXV. ^KCacedones. Macedonibusnullumtam folcncmunus fuuTc proditumcft,quam fuosfcpelire. XXXVI.GtU 4 o LILIl CREGORII GYRALDI XXXVI. $&ti GaJlorum in {cpelicndiscrcmandiique cadauc ibus ritus his pro- pcvcrbisa Cxfarc fcxco bclli Gallici Commentario rcfcrtur: Funcra funt,inquit,pro cultu Gallorum magnific^ & fumpcuola,omniaq; quae viuis cordi fuilTe arbitranturin igncm infc unt, ctiam animalia, & pau- lo fupra hanc mcmoriam (hoc eft, infius Ca:faris) lerui ac clicntcs,quos ab iis dilc&oscflcconftabac, iuftis runcribusconfc&is, vnacrcmeban- tur. EtharcquidemCariar. Mirum quidcm eft,quoddc iifdcmtradit Pomponius : j£ccrnas,ait,Druidas apud eosanimas aflercrc,vicamquc cflcaltcramadmanes. ItaquccUmmortUoscrcmantacdcfodiunr,adta vjucntibus olim ncgotiorum ratio,etiam & cxactio crcditi, defcrturad inferos,erantquc quifcin rogosfuorum, vclutvnavidhirilibcncerim- mictcrcnr. At vcro Maflilocnics intcr Gallos cruditiflimi, vcpotc a Grc.- cis oriundi , codem dic quo funus eflet clatum domcftico facrificio ad- hibico,neceflariorum ac cognatorura Couiuio cclcbrato , ludtum finirc confucucrc. xxxvn. Gcrmani. Gcrmanorum vcro funcra ica dcfcribit Cornclius Tacitus, vtillo- rum nulla eflct ambicio,idfolum obferuarcnc, vt clarorum virorum corpora ccrtis lignis crcmarcntur, ftrucm rogi ncc vcftibus ncc odorib. cumularcnt , (ua cuiq; arma quorundam igni & cquus adiicicbatur , fc- pulchrum cefpes crigcbat,monumcntorum arduum&peroperofum nonorem & graucm defunctis afpcrnabancur,lamcnta & lachrymas ci- to,dolorem&triftiriamtardc poncbant: fceminis lugerc honeftum. V triquc vcro , hoc cft , Gctaiani & Gal 1 hac tcmpcftate , vt Chriftiani Chriftianorumcxequiis &ccrcmoniis .ortuos icpcliunt. Iudtt. Iudarorum confucrudincm eflccorpora condcrcpotius,quamcrc- marc morc jtgypcio , idcmTacitus autor cft, quod &c in ludarorum fii- cris libris manifcftius confpicitur: qucm morcm & hodicabiis,qui difpcrfi ac palantcs nullis certis iedibus vagancur, fcruari vigcihls. Condiri vcro odoramcntis&aromatibus,candidilqucinLiolinIintea- minibus,cumeorum,tum Euangclicadoetrina docec. Magnos auccm adco DE SEPVLCHRIS LIBER. 41 adco ujmptus in fuis fepcliendis aliquando fccifle fcribit Iofcphus, vt plcriquccacaufaadinopiamrcdigerentur. lllud additD. Hicronymus: Flentes,inquit,vfquchodic ludari, nudis pcdibus in cincrc volutati, fac- co induti , cx fupcrftitionc Pharifarorum t prius cibum lcntis accipiunt, fignantes,qualiedulio primogenia perdidcrint: &mciito,ait Hicro- nymus,quiarcfurrc«5tioncmCHRisTi noricrcdcntcs Antichrifti pa- rantur aducntui. Hoc quidcm illc, qui & alio loco, libro fcilicct in Hic- rcmiam tcrtio ;Mos,inquit, hicfuitapud vetcres,& vfquc hodie in qui- bufdam permanct Iuda?orum, vt in ludtibus incidant laccrtos , & calui- tium faciant,qiiod &Iob fecifle legimus, manifeftius Propheta ipfc. Nort fdpelicntur,air,ncquc plangcntur, & non fe incidant,& nequc cal- uitium fiat pro eis,&non frangent intercos lugcnti pancm ad conlolan- durtl fupcr patre fuo & matre, & domum conuiuii non ingredicris vt lc- dcas cum cis, & comcdas & bibas. Qua: Prophetx vcrba morem often- dunthxcfa&afuiflcinfuncribus, Sepcliri vero irt agris,&obftrui fc- pulchrorum oftiafaxis&lapidummolibusantiquitusmosfuic. Nunc quidcm vt plurimum cxiliafunt, cippo tancum & glcba terra contcnti, veltcgulafidiliucPlintho,vclilquimagismarmoreolapidc. lllud vti- qucludari religiofcanciquitus fciuarunc, vt ncc hoftcm quidcminfc- pultum dimittcrcnt , nc dum qui patibulo fuuTct fufrixus. XXxiX, TurcA* *Turcarum quoquc funcra his addcrc par vifum eft. Solcnt igitur qui intcrTurcas optimatcs funt, fuafibifepulchracoftrucreiis potiflimum in locis, vbi folitarium fit folum, & nullo tcmporc cultum , in viridariis fcilicct & in fpecubus: tamctfi apud cos ctiam fint cccmitcria,vbi popu- l.ircs paflim & vulgarcs terra,vtnoftri,obruutur. Potcntiorurftinquam, & optiraatum funcfa, eorum facerdotes,quos patrio illi vocabulo Tha- lallamanasvocant,pro hominisfortUna&conditiQnemulti comitan- tur, identidcm hoc Carmen concirineritcs : D e v s wt, D evs et vervs Devs et magMan Dei nvncivs. EfFcrUnc vcro Turcae cadaucra in ca- put, vt Hcbrxiquoquc, nonin pcdes,vtnos. Confcquuntur funus nc- ccflariiac propinqui, & poft hoshinnicntes cqui,hamis quibufdam na- ribus affixis, & cum his numi cra&a i nfignia & vcxilla ducunr, & haftas frac~tas,&huiufmodi c.cccranonnunquam &equos inuerfis cphippiis conftratos. Ac vcro Turcarum Regcs alii tcmpla & Xcnodochia pro fe- pulchris conftruunt, quibus&proucntus annuos,& rcditus opulen- ros adlcribunr ad inopum & paupcrum fubfidia. Solent id quoque plc- riquecorumprincipds efficcrc, vtcircum fcpulchra,cxtcrasc|; arborcs viucntcs fcrant,fimul& violasj&halantiumflorum omne gcnus, ad- F dunc 4 i LILIl GREG ORII GYRALDI dunt & his marmorcos ticulos, fuis infcriptos literis. At vcr6 Turcarum (cpulcliiaobtcdifuntquxdam^quicdamdctcc^a^hoccftjrub diuo,vc apud nos quoq; Primacum quidcm fcpulchra quotidic fcrc nouis ftra- gulis ac pallns obrcguntur. Adduntur & his Diademaca,qux vulgo Tvrb an t vocantur, variisqucomniafloribusinfpargunt. Turcaivc- ro funcrum lu&us finiunt tcrtio plcrunquc dic , nonnunquam o&auo, conuocatis ad cpulas 8£ conuiuiaamicis &: propinquis , vbi & fcrmoncs habcntur tempon & rci congrui. Non ideotamcn racmina*, Matrcs fci- iicct & vxor«s,fororesquc,acciufmodi rcliqu^, a lu&u ccflant , qux frc- qucntius fcpulchrum adcunr, ftiamquc fortcm dcflcnt,ciu!atum no- ftratiumhaud parum imitantcs. Atquehacrcnus quidcm paucioribus tibi, quam potui, Turcarum funcra ium executus. XL. Chriftianorum Fumra. Nunc fummatim uoftraChriftianoru inftituta tibi attingam, quod canoti(fimafunt.Dcfun£torumnoscorpora,vtantiquitusRomani,la- uamus,Scvccuiufqucvicai condirio,propriohabitu,hoceft,vc Ponci- fex poncificio, rcxrcgio,ornatu,vcl vt fibi quifquc teftamcnto legato iuifiiTet,induimus,& humana: rcdcmptiouis in/igni pra-cuntc crucc prxccdcntibus omnisordinisfaccrdotibus, vltimo loco fublcqucnti- bus ncccflariis&propinquis,pullatis atratisqjcadauere fandapila mc- dio loco colli i t j to, ad tcmpla & ccemitcria dcferimus , vbi dc morc p^r- a&is iuftis vcl tcrra condimus,quod vulgarc&plebciumcft,vcl mar- morcis fcpulchris,quod ciuilius, vcl prophyrcticislabris, vclahcncis, quod Princip.um cft, & potcntiorum , nonnulli ctiam baliamo, alii falc & mclle condiunt, 8c in tcmplorum fornicibus arculis picatis ccratifuc fufpcndunc obtcdis ferireis,aurcifuc tcgumcntis, cum tarncn illuda noftrismaximepropriumcxiftimetur,TEKRAM TtRRit REDDERE,qua?, vt canit Lucrccius-,i*ONiAM omniparens, eadem rervm est commv- ne Sep vlc h rvm. ScTT & apud Xcnophontcm Cyrus id fcpulturx gcnus commendat, quod 2>c antiquiffimum fuifle M. Tullius dcclarat. Peroratio Autoris. Hactcnus quidcm quantum mcmoria complccci potui,de variis gcntiumfcpclicndiinftitutisdiflcruijquibus^vtj^Hito^longcfaciliusSi- lii Icalici carmina intclliguntur,qua: funt in X 1 1 1. Punicorum,quo nul- lus,vcmihiquidcmvidetur,variosfepelicndi ritus breuius complcxus cft,Ytcolocifacilc iurcs,oratorii partcscum quam Pocca? potius obi- uiflc,iracnimScipioncmcumAppii vmbraloqucntcminducit: Name^ DE SEPVLCHRIS LIBER. 4; —J^amefc (inquit) tfiaper omnes *Di(crimen feruat populos t vartatfy tacentum Exequiasjumult & cincrumjententia dijcors, Tcllure, vt perhibentji mosantiqutu Ibera. Exanima objccentuconfumit corpora vultur, Regta cum lucem pojuerunt membra probatum ctt j Htrcanu adhibere canes.Aegyptia tcllus Claudit odoratoposlfunus (lantia (axo Corpora, & a menfis exanguem haudpparat vmbram* Exhaufto tnftttuit Pontus vacuarecercbro Ora vtrum, & longum myrrhata reponit in Auum. Quidqut reclufa nudos Garamantes harena Jnfodtunt ^utdejuijkuojepeltre profundo Exanimes mandant Ltbycu ^QtJamones in oru ? £gyptii vero Saccrdotcs qua- draginta fcptcm regia monumcntacommemorant,quxmiraculofi£- fimafuerinr. AdLagi tamen Ptolomau temporadcccm&fcptcmdun- taxat fuperfuiffedicuntur.Cclebrant itemca,inquxIouis concubinas >£gyptii conditas affcrcbant. Verum illud multo maximc cclebratur, cjuod Simandii Regis fuifle perhibctur, cuius in prarfcntiaformam tibi pre/cribam. Eius (cpulchri circuitus dcccm ftadiorum fiiit, cuius aditus porta,quxduorum fcrmc iugcrumlatitudinc, altitudinc quadragin- F 1 taquin- 44 LILII G REGORII GYRAItDl uquinquc cubirorum fuit, variis conftru&a marmoribus, quampri- mum mgrcflis orVercbacur pcriftylus, quaquc vcrium quatuor iugc- rum,inquoprocoliunnisanimalia(cx,&dcccmcubicorum,ad morcm anciquum imculpta fucrant. Toca vcro lupcrioris tc&i ftru&ura cx duorum palfuum lapidlbus, ftcllis difpofitis colorc coerulco crat ador- nata. Dcinalccr crat adirus a priori porta non a bfimilis, vcrum fculptu- ris multo copiofior ,in cuius ingrcflu trcs cranc ftatux ingcnccs podtx, Mcmnonis (vtaiunt) opus,.quarum vna colofli inftar crat altiflimi, hinc&hincpufillasdua^(ilias,vtvidcbatur,habcns,mirabilitumnatu- rx,tum arcis ingcnio. Titulus in co talis: %ex Rcgum Simandtwfum: Stcjuiirfualifuefucrimt&vbtia- ceam nojfe vcltt ,mcorum aUcjutd opcrum exuperct. Erat&fignumaliudMatris viginticubitorum,in cuius capitisvcr- ticc tria regiaomamcnca cumeflcnt,id (puto)innucbant, quod filta> *vxor & Regis matcr ^i//^?/,Pofthxc dcaltcr pcriftyluscrat, longc lu- pcriorcpuldirior,inquoBa<5trianaipfius Regispugna crat cffitca. In mcdio penftyli duo cranc ingcntcsftacux, cx vnico marmoris frufto confc£tx,adquas ex pcnftylo trcs aditus patcbant. Tum xdcserant fufpcnfc columnis , Sc in calignex ftatux innumerabilcs , hinc ludiccs, &indc Principcs vidcbantur. Dchinc Dcambulatorium & Rcgis fi- gnum , De i s immorcalibus cx fibi allacis tributis dona offcrcntis,quot- quc annuatim millia cx tributo Rcx accipcrct. Poft hxc ctiam fuit Bib- lioiheca cum huiufccmodi infcriptionc: Animi mcdicamcntum. Et poft ipfam Bibliothccx in(criptioncm,omnium Deorvm >£gyptio- rumimagincs&RcgismuneraofFcrcntis. Domus hxcfcqucbacur,iri qualouis & lunonis lectifternia viginti, & ftatux Rcgis ipfius, vbi Rcx cratfcpultus. CircumhancdomumcranthabitacuIavariisdcpi6taani- mahbus, qux vcrfus fcpulchrum afcenderc vidcbantur. Circumibat monumcntum aurcus circulusvnius cubiti craflitudinc,ambitu vcro & circuitu trcccntorum fcxagmtaquinque, in quo dics anni &aftro- rumcurfusinfcripcuserar,qucmcirculum vfqucadCambifis tempora pcrmanfiffcjtcftis cft Diodorus Siculus. Et talc quidcm Simandii Regii monumcntum fuiifc lcgimus. QjfrCeridis Scpttlchrtim. Mcridis veroRcgis (cpulchrum labyrinthus fuit omnium maxi- - mus, qux traduntur in j£gyptodc illo,cum varicaScriptoribus fcriba- tur,corum opinioncs no cft quod hoc loco rcfcram. Py ramidum quo- quc amplitudincm portcntofam (cpulchrorum cauia conftruxit, vt Diodo- DE SEPVLCHRIS LIBER. 4 f D oJorus &Herodotusaliiquc arrirmant,camcchPliniuspra?tcrhaiiL &aliasarTcrac. Suncquiidopcris j€gypcios ab >£chiopibus mutu ;cos • cxiitimant t apud quos primum crcche fucrunc, fed cnimPyramidum aliac quidcm crium laccrum, aliar quacuor fuifle manifeftccxaurhori- bus colligimus. llla auccm inccrrcliquas cclcbrata eft,qu» Amahdis Regis fuiilc crcdicur. Itcmca, quam fibi Chemis Rcx pofuic, qucm Chcopcn,ni fal lor, vocac Hcrodotus» F uic & illa,qux Rhodopidis mc^ rctriculx fuiflc traditur, illius , inquam , Rhodopidis , quam Charaxus Sapphusfratcrpcrditcamauit,quamrcm pcriruquoanimoSapphotu- Jillcjliquidocxciuscarminibus patct. Falluntur nonnulli, quipuca- runc,Myerini hanc fuufc Pyramida,cum aiiaquidcm illa fucric. Dc quo & illudpjflim ferebacur,quod is faco fundtam filiam in bouc I gnca condidiflct, &apudfc,illius vtlenirct dcfiderium,inaula icgia aflerua- bac, iuflitquevcquimyftcriis&facrisprxeflenc, illiquocidic parcnra* rcnt. Vidimus & ipfi Romar,fi non tantas,fimilcs tamen^vt qua? C.Cx- ftufuit. Fuerunc& Obclifci aliquieadcm fcpulthrorumcauflacrcdbi (vt >€gvpcios taccamus) duo illi, qui crant rn monumcnco Augufti Romx ab Ammiano cclcbrancur, quorum alccrius hoc tcmporc in- gcncia frufta & crcpidincs rcpertx funt. Scac & adhuc qui in Vacicano a Claudio Cxfarc poficus fuic. Maufolcum vcroin Caria,ab Arccmifia Regina in Maufoli viri & fracrismcmoriam conftruCcum,&inccrfc- ptcm orbis miracula rcpoficum fuic. Vndc &apudGrarcosdercma- gnificaproucrbium, w*wWf«r. Sed & Porlcnx Rcgis labyrinthusapud Hccrun.x ciuicatcm Clufium , icpulcura: loco ab co Rege pofirum iuir, in quo & Pyramidcs addidic, vccx Varronis auchoricaccPlinius rccicac. HuiusquidemLabyrinchi &hodic vcftigiacernuncur. Quid,nonnc notumcft& vrbcs nonnullas condicas profcpulchris,vt Ancinoiciui- tas ab Adrianoconftrudaindilccl:iadolcfccntismcmoriam,&monu- mcntum ? Quid , nonnc Buccphalam ab Alcxandro dc cqui fui no- minc? Scd & flijmina fcpulchriloco nonnullisfuiflclcgimus,vtcftde Tybcrinoapud |Romanos noca hiftoria. Vcapud Mcdos Hydafpcs, dcquoinPoccisagcmus.ltcmfluuius Pychopoliccs afepulchroPychci Rcgis,dc quo Plucarchus agic. Maria cciam fcpulchii loco fucrc , vc Ica- rium,y£garum, Hcllefponcus,Erychrzum,a(ubmcrfisfcpulcifq; Rcgt- bus nuncupaca. Verum hoc dc Ery thra adnocaui , quod in Ty nnaf uic non longc a Carmania fepultus,cum huiufmodi Infcriptione: Htc tumulus pelago late dominantu Erythr/L Cclcbratur & apud Barbaros Nini Rcgis fepulehrum. Nam , vc fcri- F \ bic A 6 LILII GREGORII GYRALDI bitDiodorus,icpultus fuicNinus inregia,molis ingenris condicoafc monumcuco,noucm ftadiorum alcicudine. Cccfias Gnidiusnonno- ucm,fcddcccmprodidic,cxquo locofacilcvrbs coca fpc&ari potcrat. * Vndc Poeta Omdius dcPyramo &Thysbc, quimutuo amorc concor- dcs Babyfonc fugicbanc,icacccinit: Conucritunt adbufta T^Qni. Qucm locum admodum iciunc expofuifle vidcncur Inccrprctcs. Laudaturiccm Zarinx fcpulchrum, qux Sacarum Rcginafuit. Erat vc- ro pyramis crilarcra,quxinfummicatc &alciorc faftigio coloflumau- reum habuiflc fcrcur. HelenA lud&s, Monumcntum. Hclenesludxxmcmorabilc monumcncum fuifle Iolephus&Egc- llppusindigenx^cum GrxcusPaulanias prodidcrunt. Nitocris etiam AflyriorumReginxiepulchrumearatione cclebratur, quod pofteros cluiit,thclauros fubea mcntita,quo multopoft Darius cft dccepcus, in coenim mulco labore efFolTo has htcras fcripcas rcpcric: Nifipccunia dfcs in(atiabilis,& turpis lucri cupidus, nondefunctorumvrnasapc- ruilTeSjfcd pluribus hoc Hcrodotus. Artachx Xcrxis Prxfc6ki mcmo- rabilcfuit monumencu,quod ab vniucrfo illo Xcrxis cxcrcicu cellurc congcfta conftru&u fuic. Sed & Sardanapali fcpulchru cpitaphiumquc cclcbracum cft. Ncc minus & Cyri Rcgis , quod non ad JEgy ptiorum. Rcgum luxum Rcx pocenciflimus fibi parauit, fcd ad plebeiam fcrc mcdiocritatcm^quod cum Alcxandcr rccludi mandalTct, nihil in co prxtcr clypeum pucrem & arcus duos Scythicos & acinaccm repcrir, quodCurtiusRcgem miratumait: Vbcrius tamcn abArrianolauda- tur,eiufqueCyriEpicaphium. CommendatumquoqucAuguftiCx- farismonumentum, quod Romx lapidc quadrato conftrudumlc & i- mus,& arborc opercum pcrpccuo vircnci, in cuius monumcnti fummi- tacc Augufti iplius ftacua crac pofica , cuius reliquix molis non procul a Tybcri cxcabanc fuperioribus annis, hodie qui marfnora efTodiunr, funditus penc dirucrc. Manct adhuc Adriani molcs,quam bcllis Go- thorum pcnc dific/ .3 ln dotiio Muximorum I I 3 I f « • 1 ■ 11? •••MIHIHimiillM M11llltmitlM«tltlU«IWW '5 6 EM CA? Rl qVLCVNqVE SVBIS 3AC RARRA. FAVNI HAEC LEGE R.OMANA PAVCA N OTAT A MANY IhERCILVS HICIACEO MECVM MAVRVjLLA QVIESCIT QJVA SOROR.ETGEfJITR.IX QVAE M I H l S P OX S A F VJT. VERAN E GAS FRONTEM^TRAHIS AENIOMATA SPHJNGOS CREDIS SVNT pYtHJO VERA MAGIS T RI PO D E. MEPATER ENATA GENVIT MIHJ IVNOITVR LLLA 31C30R0R ET CONIVXSIC F Ml T ILLA PARENS. ' m HVIV3 NYM PHA DOCI BACRl CVSTOOIA F0NTI5 DORMIO DVMBLANDAE SENTIO MVRMVR A0.VAE PARCE MEVM QVlSQVlvS TAJVGIS CAVAMARMORA SOMNV RVMPERE 5 IVE BIBAS 3IVE LAVERE TA OE bi hortis Collotiorum . m fujacr duclu X)iymis 3! ! T CLAVDIV5 DRVSI F. CAESAR AVG. GERMAN I C. PONT MAX TRIB POT V IMP XI. PP COS DESIG I III. ARCVS AQVAE DVCTVS VIRGl NIS DISTVRBATOS PER C CAESAREM A FVNDAMENTlS NOVOS REFECIT eT RESTlTviT Z7 Apud Collotium \ •t9 I ^pud Cullouum X8 * I t I \ \ ROM h Ad tcmplum £ Rochi 3T i I ■f JU 'tctmftmi J. Rrc/a MfNXTH XAl lYVt RO.TI &IAO.XeHeNANAPe IffigY N ZHN CTCACIX OPriATCFTtNA •ecnr tiHAotACiiopcft^Aiei ocoNonnore kajnyn ^XUDLMOP^HK XATIAflN AYTIKA HAS XC &1ACI ki ON CTAIEQX CMXTOC OPAX ICIPKNA OCATPilN t TONAt AiCNANAPON Afl KPATA nYKAXOAiCNON. fOYN£HAP ANQfOTTOYT 1AAPON BION £CC AlAAiA feg^NAX XXHNHN APAMAXI IIAXI PA MfiN K jgggjTA ftfCXTHXAXATod) QAAMOYX ZXvHCNANAPC f THXdCr QMHPCHIX lAXATCMOI K€AAHX ^^^^ AeYTCBA€TAirT0i0XTCPC INIIN tifT€ fc* tNOJU | Fj i BAH,HAT I KOX KACJNOI HPOXOfN tPirTO&VHX /« horas xjict Flamtnitr dIs manie» CCAECILIl C F SAB AqviLAE CAECILIA C L MOSCHIDI CCAECILIVS DIAETVS MEDICVS FILIO ET UB. CONIVGI SVAE PIISSIMIS. AEMILIO PAVLO PAPINIANO PRAEFECTO PRAETORIO IVRI5 CON5VLTO qVl VIXIT ANN05 XXXVI MEN5 X DIE5 III PAPINIANV5 H05TILIV5 EVGENIA GRACILII TVREATO ORDINE IN 5ENIO HEV PARENTE5 FECERVNT FILIO OPTIMO 9 2 76 Ad Pcrtam Jlaminiam in Vinca c rcqtone luliancrum horicrum. \ # Jljfoa. parietihus hortorum /farwrtm f 0 / f # \ i JU 'tmpihtm. J. Rcc/tt 34 Jn hortts uur Flaminitr dIs MANIft CCAECILII C F SAE> AqviLAE CAECILIA C L MOSCHIDI CCAECILIVS DIAETVS MEDICVS FILIO ET Llfc.CONIVGl SVAE PIISSIMIS. AEMILIO PAVLO PAPINIANO PRAEFECTO PRAETORIO IVRI5 CONSVLTO <^VI VIXIT_ANN05 XXXVI MEN3 X. DIE5 III PAPINIANV5 H05TILIV5 EVGENIA GRACILII TVREATO ORDINE IN 5ENIO HEV PARENTE5 FECERVNT FILIO OPTIMO # * x Ad Por/am. Jlaminiam in Vinca e rcaionc lulianorum horfdrttm. r o m ; ■ In Horas Julii de Monlc Potttiftns Maycimi cpctm poricwi Flaminiam. 11 \ M AG N AE MATRI LVCIILA A V G. Ad tcmplum S. Rochi D M H P OI ^LKAPYKA APCTAI MAKAPANTE nPO^HTAN WHS AOiHI ACYTCPON ACAION ftf fl"* CITOX QMHPON ATHRATQN CTOMAMnl M'J RANrOl IJJAS T OVTON AAIAAAON ArxrTvnos i TiX COOX CXTIN CMOI +PAION itnoioya onou avto fcgfltWALNTk AlAIANOY flANTAX A$A£CP&ni >I XeON nAIATOAbYNONA 4vMINOM iovxaianoyk cmon oyacn cnoi 1A ^MOTIAlkAI MOIRON NHMAANC KAOXANA onhtox o+YinniA oanaton i t cnoiH gCIAHtBrAj^ ANATOt nOXCN BNHTCXC £CAPH>MOVr IN gDTMAX C-TAYT ocphn xcmnc xioihta «pponcin atAAcrtlrigTOAAHQCr CnCITOIA^I AJA oaamotx xcaicnana pc ^gQrr^ rr QAUIPCHIX «frlAIATt AIOI KC&AAHE ^figpfef A€YTCEA€TAi f XoioncP€ U«INAttT€ttINOjr| rEVHHATIKOL KACTNOX TIf»OXO€N APTXTOOPAI EKH nO- M C. TVTICANO SOPHRONl VIX ANNI5 111 MtNS. vim. DIEB XV. C. TVTICANVS 5 O P H RO p AT E R C TVTICANO CALllATO ET VA LERIAE 5ATVRNIN AE C tVTICANVS M A X I M VS M AM M AE SVAE BENEMEREN TI FECIT ANO DNI M cccc INVENTV FVIT HIC M VERIVS VENVSTVS ET M VERIV5 DECEMBER FECERVrT SIBI ET UBERTIS Jit hortos vttr jlammtx Qctra vortam M. L. IVLI GENNAE VIX ANN. XXXV PVPLIA HELPIS CONIVGI BENEME RENTI ET L. IVLIV3 RESTITVTVS FILIVS FECERVNT SIBI ET SVIS POSTERIS C)VE EORVM D M T NAVl NIO PRIS CO VIX ANN Tl DIEBVS VIII T NAVINIVS PHI LADESPOTIVS ET CO R NELIA FELICITAS PARENTES FILIO CARISSIMO D PRAE SIDIAE SVAE ET FEJLIX HELPIDI V AN XXHI FRATER SORORI M V FECIT PRAE SYAE b M D 3 SIDIA HEEPIS SVAF m r ?0/ 1 frf 3 -.' _T-ir.-. . 9 I i wr /->> v sfer In horto lulij Sl Pont Map in domo Card: Tgionts iranflatnm ad domum Achdlis Majjfiart So A horto July m Pont Mapc 4 MAELI AE C H RV5 I DI TI. CLAVDIVS ZOSIMVS CONIVGI SVAE OPTIMAE BENE MERENTI FECIT DlS MANIB, CLODIAE T. F SATVRNINAE SEPVLCHRVM SE VIVA FECI IN FRONTE PVIII. IN AGR.P.V HVIVS MONIMENTI SIVE SEPVLCHRI IVS AD HEREDES EIVS PERTINET PRO PORTIO NIBVS QVA QVI5 TE>$TAMEN TO EIVS SCRIPTVS EST LIBERTOS LIBERTASQV£ POSTEROSQVE EORVM fr>! Ji £ffrLO Jufy >" 'BmtJ&C- f I Jn 5% M ? 7 AVR. P O LVCRcfl NIVS f RATRI = 3VO POLVC RO 1 NIO BENEME^ DANG CO^SlOIO MARC IANA CON 1 VNX F ECt RVNTl .Al^CIfcH wV*^ TATAHB^ 1-i^I-I^HRHNTI lTf^. C CO>*SlT>JVfij AI* Cllfcvs /I PATRO~k pgg bh"nh^kkhnti 3 I.IBHRTIS L IBW RTAjjj OVH PO STHRlSQVlfc^ 1 r • t 'IM/ 1 jj. I A ' JE £. *o i^v* i<3j> Ti ^kitw^.i *^wi| { '* v Hw*"'i?^.- il * . ' . ,<•; f *J| T 1 1 > • - j • ■ j . yfef fijpa Jn hortis fuhj m jpont m^: 6l 4- In hortis Julij I* Pont Map h hortis /uJuPjni Mapc ~ IjVTYCHV.S AVG LIB NERONIANV3 ■MEDICVS LVDI MATVTINl [BeCIT 5IBI LT IRENE LIB CONIVGI Ci 1 M horio fufy m Pont My< D. M CLAV. T I . F. EGLOG £ FEClTq. HORTEN5I V$ FORTVNATV5 CON IVGl CARIS5IMAE. ET 3151. IN. F. P. Hl. IN AG. P 11 I \ t i 91 VT 3 G 0 V w 1 fn ftorio Julij m Pont MlS MA NIBV5 C IVLIV5 N EREV5 QVI VOCATVR P ETITI VtS FECIT 5IBI ET SVIS LIBERTIS LIBERTAB. POSTERISQ. EORVM LVPERCV^ CAES VLPIA DVNAMIS v fn hortv July m fhnt Ka< SANCO 5EMI PATRI DE DECVli\ VICTOR TJBI LVCIV^vSftlV DOMvj^ TftOBlBVS anTtqveis hoc pro vsvra. dare sese VlSVft 'Xtoffto SO PERFEClT 5X PACE ROGA^NTE cogfTndo djssovendei vt felicia faxis PERFICIAS DEC^VLXft VT FAClXt VERAE RATldNlS PROPTET HOC ATQVE "XlIEIS DONEIS descv^ngtX rogAnti -1 1 : DIG^C DOCTILOQVCIS PJCTVRCIS cdNDECORAVlT R€Gi>iXe r^Mo^ii svprc^Xc co>jjvgi te^plvA VikRcvs LvDivs clotXs ActoljX orivWDvs qvcft^^NvSic CT POST SC^PCR OB artc^ elXnc XrDcX lXvdXt. s.l < $1 Iwrtis '.}J Ibit-Max^ -76 JPV: ROV t 1 Jn horiis JuJij m. Poni Max l*\ H 3 ,L M horijs lultj iit Tbnt May. 81 QVAE TARPEIO COLERIS VICINA TONANTI * VOTORVM VINDEX SEMPER FORTVNA MEORVM ACCIPE QVAE PIETAS PONIT TIBI DONA MERENTI EFlGlCM NOSTRI CONSERVA DIVA PAFENTIS CVTVS NE TACEAT MEMORANDVM LITERA NOMEN CAESIVS HIC IDEMqVT TTTVS PRIMVSQVE VOCATVR QVI LAFGAE CEREBIS MESSIS FRVCTV5QVE RENATOsJ DIGERIT IN PRECIVMCVI CONSTAT FAMA FIDESQVE ET CVI DIVITIAS NECTIT PVDOR IRE PER ALTOS CONSVETVS PORTVS CVRA STVDIOQVE LABORIS LITORA qyi PFAESTAT TESSIS TVTLSSIMA NAVTIS NOTVS IN VRBE SACRA NOTVS QVOQVE FINIBVS ILLIS QVOS VMBER SVLCARE SOLET QVOS TVSCVS AFATOR OMNIBVS HIC ANNIS VOTORVM MORE SVOBVM CENTENAS ADICIT NVMERO CRESCENTE CORONAS FORTVNAE SEMVLACRA COLENS ET APOLLINLS ARAS ARCANVMQVE VTI QVORVM CONSENTIT IN ILLO MAIESTAS LONGAE PROMITTENS TEMPORA VlTA^j ACCIPE POSTERITAS QVOD PER TVA SAECVLA NARRES TAVRINVS CARI IVSSVS PIETATE PARENTIS HOC POSVIT DONVM QVOD NEC SENTENTIA MORTLS VINCERE NEC POTERIT FATORVM SVMMA POTESTaS rf SED POPVLI SALVO SEMPER RVMOBE MANEBIT . - 0 I yt3*»f AVia AVHa zy&i A H3.T l S f AVU i^i v M t ) ?/ j?M 1 ••• 1,1 V 1 aAfc.oao:> aTO*"»-:*JD ?u5 I I i 5?' RONIA 3 3 * t I Trrs" — mantbvs. T . CLAV D I 0 AV G . L . G RAT I 0 PAEDAGOGO PVEILORVM CAEllTANOiVM AVG.N. $ LK. TECIT CHAllTAE 0A5VMIAE CONIVGl B. §JETLIBERTI$ LIBERTAB VSQVE PO$TERLSqVE EOB_. gHOCMONlMtNTVM SIQVLS O0KATI0NI3 CAV55A ALII TBADERE VOLVERIT INr ERAT ARCAE PONTIEtCVM ROM SS. C. M. OEN. LOC .DOIf.TERENTlA CYPARE ET CAECILIAE IVSTAE PARENT ■'»■■-■.,,.- ; JL 1- . < \5 R O M A I U> I In horiis lultj nt Voni Miy< === . E dIs manibvs. c. licinivs ianvarivjs fecit $ ibi et, c f vettiae marcellin ae CONIVGI SANCTlSiSl MAE ^aU^Tl 5 SIM AE VIX ANN. X X DXIII ET SVIS^-POSTERlSQVE SVORVM I \ i I 7 c j I h hortu luhj iu- 'Pont Map 9* Z O S I M O [ FECIT . VLPIV5 HERMA SERVO SVO BEN ERENTI ET SIBI 1: POSTERISQ E O RVM |ET LIB. LIBERTAB Q ACIAE M F MAXIMAE ONIVGI KARISSIMAE FEC l COILAGIV5 EPAPHRODIT ikl ET SVIS LlfeERTJS POSTEl r et li^ert. li^erta^ q >ste et octavia tigri5 sibi :Tavio evTtcho conivgi *&ei RENT ET LlfeERTIS LI^ERTA^ POSTERJSQ EORVM I Jn h orus lulti m Pont Max 9* T ACILIVS T F CAPITO GALE R I A BIRBILI MIL COHOR X P R. 7 MARI vix.ann. xxv mil ann: hii. t. p 1. AELIAE Z05IMAE P. AELIVS ZOSIMVS ET RASIA PRIMIGENIA PARENTES FILIAE DVLCISSIMAE FECERVNT ET Slhl ET SVIS LIB. LIBERTAB PO^TERIvSQ. EORVM. v' t /n iarihf Juhj pont May 9 3 if,' In Iiortc Sti) m. Pont. Max. 94 D M P POSTVMIO PRISCO PATRI FECIT P PO^TVMIVS FORTVNATV, SIBI ET LVCCEIAE HELIADI CONIVGI B M POSTERISQ SVIS. D. M SEVERIANAE PARAMYTHIADt P MARCIV^ STEFANVS CONIVGj SANCTISSIMAE ET SIBI ET LIBEl LIBERTABVSqVE POSTERISqVE E O R V M _ L AVRELIVS FELIX AVG LIB.fl ANTONIA VICTORIANA FECERVJ ET SIBI / f I 9 4 * ■ i Jn hortis Itdy wDmt Ma* CVIVS PATER NATV5 MI5ER DESIDE RIO NATAE diem et noctem cvm LACRVMI5 TRAXIT VITAM MAJLAM MORTVVM ME QVOQVE FVNERARI IV3SI REftVS LVGVRRIS QVIfiVS VTVOS PARAVI LECTO STRAGVLIS FORENSI PENVLA NIGRIS OMNIBVS OSSAMEA IN ARAM MIX \ TACVM FILIAE^VNA REQVIESCVNT. HOC \ T solaTivm MECVM erit circa afam lie» ERTI.s LlbERTABVSQ POSTtLRISQ EOR VM.ET QVIIW.S PERMLSERINT HACLEGEVT OVOTIENS QVLS EORVM SVIS CORONA* PONENT ARAM NOSTRAM CORONENT. ATIMETO lib. CVIV5 DOLO FILIAM AMISI RESTEM ET CLA WM VNDE >SlBt COLLVM ALLIGET. L 4 4*4 > ' • . ■ -- «» Jn horiij ftJy tn Pont Myc D 1 5 M AN IBVS I L MARCIO TROPHIMO MARCIA RHODOPE CONIVGI SVO BENEME RENTI VIXIT ANN XXXX I t 9/ I J 3 1 99 fn hortis hly ut Pont Mcpc 3 3 1 Jn hortis lulij Pont: Map. 10) Dll5 MAN1BV5 ETERIAE SVPERBAE QVAE IXIT ANNO I. MENS1BV5 VI DIEB XXV eFECERVNT PARENTES INFELICIS5IMI FILIAE SVAE ETERIVS EPHEE&5 £T IVLIA ZOSIME SIN ETSVIS if ll^l^flUIUIIUlMlllllllllllllMIIIIIMIIIIILgliiri'!"^!!'!!!! 111 uiiniiiiimimuiiiiiiiiiiiiir ~6$ In hortis Juhj /77 Pont Ma B V \ SOMA <] Wf * 3 w • F Jn J-{ortxs IfuJy m. %nt. Itf&x. 104- pi|'pqi'|i;|i""n" ! ... i ,,, , | mmi i ii i i n 'i'i i im 3 In hortis Iultf III / Pont. JVCajc i'IPMII ' I I llHi I iill'Himi'H»»M»H IIIIIH'lllll ' 'I IHHI'IHI'r»ll"' I n[|i'i|]|||l ln Jiortis hdu itl Pottt Mcpr C T VRRAN I RVFI. ii" ■Mmm\\m\mmmM\m\i VO$ VENI RE 4- • R O M A h hortis Julb iii Ihrtt Map D M IVLIV5 AGATHOPVS IVUAM CALLISTAN m paTronam SVAM FHCIT ftllNIIMIIRIINl sex ^iJOCttu sXIvSniNi VIPIA^E^EkLX \tcoK ^FECIT ET J0O5TEklSC\VE SVIS D M FVRIO PRIMITIVO ALVMNO dIs manib. t flavio natali avg lib. flavia helpis fratri svo piissimo beneme renTi VIXlT ANN VIX 4 dIs manibvs s l. domiti evaki.^ti qvi vixit ann. vi.m.v d.x. l domitiv5 evaristv5 pater fecervnt e s. benedicto hoc nomen inposvervnt sodale sibl et svis et pqsterisq iorvm i pr i I ) 7f) ln hortis Ju/ir m Pcm Ma^ IlC r D. N M. SVEX. REPENTL FORTVNATI BELLH VIXIT ANN. IIIl D.XL REPENTlNVS ET EGESAG^^ HLIO DVLCIS5IMO L ANNAEO PHAENIPPO L.ANNAEO L.F REPEnTiNO CAPITONIANO SVA PECVNIA CVRA AGENTE CAERELLIO 5ECVNDO ET ANN-AEAE L F FLOFAE MANIBV^ CORNELIAE THREPTENI PIENTISS IMAE VIXlT ANN XVII MENSIBVS VIIII LUEBVS VIIII MARTIALIS BENE MERENTI 1 1 In hortis lultj III Pont . Majc . III dIs m.d. ivnio i-i e r m e t i conivg* karissimo d . ivnio d.f. decembro vix. anv ix - m . vi et. p. novio nvmeriano. vix. A N . XIV. M - VII. Flils DVLCI5SIMIS ET LIBERTI5 LIBERTABVS^. POsTer. EORVM f ECIT NVMERIA MAXIMILLA MAXER IN FELCISS. M R OM / Ip. hortis Iulu III 'Pont. J^ajc . in |i|i|| l' lilhlf 'l .ll'millHIIWIIIIim ilMI> I ROM v n V ■ * ' • I J In lorttt lultf' iii pcnt. Map nr p INNOCVV5 APER ECCE IACES NON VIRGINIS IRA NEC MELEAGER; ^ ATROX PEPfX)DITVI5CERA FERRO. MORS TACITAOBREPSIT 5VBITO FECITQV^ ^RVINAM 9VAE TIBl CRESCENTI RAPVIT IVVENILE FlGVRAM 1 T 5TATILIO VOLAPRO MENSORI AEDIFICIOR. VIXIT ANNIS XXII. M VIII. D. XV T STATILIVS VOL. PROCVLVS ACCEN^VS VELATVS ET ARGE NTARIA EVTYCHIA PARENTES FILIO OPTIMO ET ORCIVIAE ANTHIDl VXORI EIVS SJblQ. ET SVIS LlBERTIS LIBERTABVS POSTERISQ, EORVM \ 4 ( 1 117 \ w I fictra tiorUtm Ojiim/cm non jqroiyln Tyocri. ^ £f$ SggM A BAT D CAE^ DONATV5 rr-jtfli VA EqV ITEM HAiT PVR ITEM COR CIV lHifepiVJS AVGG.AVCTORIB GrM N IB • ORNAM PRAET. EX SC DONATV5 NEPTINO DD ff m i V 3n ~L>mca C^artrn, vbi Junt SHorzca, Shocfrtiam tuC^JlScrm U9 I COELIAVXOR SALVE, IVLJA FILIA SALVE. V A L ET E. Q VI ET O RIVM CLYMENE S E T Ll BERTO JIVM m. ET RAP HES. t jVcjijrouda. wncu et (wrcs ^mj CrjMm.. I2X M A V R E L I V S V A L.MAXIM I AN O INV ICT^) AVG. P O N H M AX i m p . vi i r c o s III p . I \ /SJ f,» V 1 "~ 1 - — » -i . ii . ^ |i 1Z4 inartam tirrijiTiTL snmum. Lcc cjtin j£rc ful 'altart 'lnaao cafuic truauus cft Q^^c aHctr V j*. * f + 4 I txtm ntrfani UJurnjrm 3 v <3J jUu 1x6 '_Al jfortam .AjjUm Qua S . Sclafluuti duipur. i I O VI RE G I E^GEnTo DOMVS I S I D O R I LARINATI S A R A M E X V O T O £, . C A 5 X O R D . D I 4 2 P.OMA.PPJ i 9 Jn ttmplo S Sebajiiam via Affia 131 Sajcam hoc £/? in altans baje D M I A G R lO TELE5P HORO IAGRIVS LI5EBA LIS PATRI OPTIMO ET IAGRIAE CHRESTE CONIVGI PIE.NTISS CVM QVA VIX ANN . XLV M. I D XX. B. M I yintc templurn S. Sehajliam n A BAIBIV^ r^ETTIA P. F nillliillllin!l!ll'lillHIIH'!llli JCcC& Be£a{:i&num j^zi^ - ?3 tn Aa S Scbaftianum 3 I 7 ,4// «arietem horti non procula S. Stbajtiano » I P \ Jk A Jronhfjncio porte SJ^uiltncr ■]'■<■<' dialur S Lawenty 1*39 IMP CAES DIVI IVLI F AVGV5TVS. PONTIFEX MAXIMVS COS. XII TRIBVNIC POTESTAT. VIX IMP XIIII. RIVOS AQVARVM OMNI VM REFECI T. IMP CAE5. M. AVREL1V5 ANTONINVS PIVS FELIX AVG PARTH MAX BRIT MAX PONTIF. MAXIM AQVAM MARCIAM VARIIS CASIBVS IMPEDITAM P GATO FONTE EXCISIS ET PERFORATIS MONTIBVS RESTITVTA FORMA ADQVI5ITO ETIAM PONTE NO VO ANTQNINIANO' IN SACRAM VRBEM SVAM PEjjJ DVCENDAM CVRAVIT H IMP TITVS CAES DIVI F VES PASIANVS AVG. POl MAX TRIB POT IX IMP XV CENS COS VII. DESIU fesd RIVVM AQVAE MARCIAE VETV5TATE DILAPSVM REFECIT ET AQVAM QVAE IN VSV ESSE DESIERAT REDVXIT 5 Jn Jronhjjntto pori» hltrvvr M Aytur Juciu Clmuiw 14-0 TI CLAVDIVS DRVSI F CAE SAR AVG GERMA NIC PONTIF MAXIM TRIBVNIC POTE5T. XII COS V IMP. XX VII . PAT E R PATRIAE AQVAS CLAV DIAM E/X PONTIBV5 C^VI VOCABANTVR CERV LEV5 ET CVRTIV5 A MILIARIO XXXXV. ITEM ANIENEM NOVVM A MILIARIO XII 5VA IMPER 5A 1N VRBEM PERDVCENDA5 CVRAVIT IMP. CAESAR VESPA5IANV5 AVG PONT MAX TRIB. POT. 11 IMP VI COS III DESIG IIII P P AQVAS CVRTIAM ET CERVLEAM PERDVCTAS A DIVO CLAVDIO ET POSTEA INTERMLSSAS DILAPSASQ PER ANN05 IX SVA IMPENSA VRBI RESTITVIT. n IMP CAE5AR DIVI F VESPA5IANVS AVG PONT MAX TRIB POT X. IMP XVII. PP. CENSOR COS VIII AQVAS CVRTIAM ET CERVLEAM PER DVCTAS A DIVO CLAVDIO ET POSTEA A DIVO VESPASIANO PATRE SVO VRBI RE STITVTAS CVM A CAPITE AQVARVM A SOLO VETVSTATE DILAPSAE ESSENT NOVA KORMA REDVCENDA5 ' SVA 1MPENSA CVRAVIT IMPP. CAESS DD NN. L\ VICTLSSIMIS PRINCIPIBV3 ARCADIO ET HONORIO VICTORIBVS AC TRIVMPH ATORI BV$ 5EMPER AVGG OB INSTAVFATOS VRBI5 AETERNAE MVROS POR TAS AC TVRRES EGESTIS IMMENSIS RVDERIBVS EX SVGCESTIONE VC ET nXVSTRlS MILJTI5 ET MAGIS. iRI VTRIVS*QVE MJLITIAE STILICHONI5 AD PERPE TVITATEM NOMINIS EORVM SIMVLACRA CONSTflviT CVFANTE FL MACROBIO LONCINIANO V C FRAEE VRBIS D N M Q. EORVM Jn jrontijhicio 'Panthet M AGRIPPA. L F COS, TERTIVM FECIT, IMP CAESAR L SEPTIMIVS SEVEFVS PIVS PERTINAX ARABICVS ADIABEN PAFTH MAXIMVS PONT MAX TRIB POT XI COS III P P PFOCOS E"T 1MP CAESAR M AVRELI VS ANTONINVS PP/S FELIX AVG TFIB POTEST V COS PFOCOS pantHeVm VETVSTATE CORRVPTVM CVM OMNI CVLTV FESTIT VEFVN T \ * v 7n y In ponie jfmenis vni Sa/aria 142, IMPERANTE D N PIISSIMO AC TRIVMPHALI SEMPER AVG- IVSTlINIANO PP. AVG ANN. XXXVIII NARSES VIR GLORIOSVS EX PRAEPOSITO SACFI PA LATIl EX CONS. ATQVE PATRICIVS POST VICTORIAM GOTHICAM IPSIS- EORVM FEGIBVS CELERITATE MERaBILI CONFLICTV PVPLICO SVPERATIS ATQVE PFOSTRATIS LIBERTATE VPBIS ROMAE AC TOTI VS ITALIAE FESTITVTA PONTEM VIAE SALA RIAE V5QVE AD AQVAM A NEFANDISSIMO TO TILA TIRANNO DES TRVCTVM PVRGATO FLVM IN ALVE IN MELIOREM STATVM VAM QVONDAM FVERAT RENOVAVIT. -9 QVAM BENE CVRVATI DI RECTA EST SEMITA PONTIS ATQVE INTERRVPTVM CONTINVATVR ITER CALCAMVS RAPIDAS SVBIECTI GVRGITIS VNDAS ET LICET IRATAE GERNERE MVRMVR AQVAE ITE ICITVF FACILES PER GAVDIA VESTRA VIRITES ET NAFSEM RESONANS PLAVSVS VBIQVE CANAT qvr porvrr rigidas gothorvm svbdere mentes et docvit dvrvm flvmina fefre ivgvm t ot ad |||||fALPVRNIO M F M£^=j "IVOLSENN IO X AW XXX M ggARPVRNIVS M F MSlf HILARV5 ggDICVS LVDl MAGNI PII5SIMO • / jfd portam Latmam 144 LJ I ATA0ONI IOVA. AKAIHI CYNAOVAhS AKTIOC TPOIAtOC A4NHMHC KAICVCCBIAC XAPIN ANCOHKCN Xk.uh xXipc TPOCblMO XAIPC. M. IVLIO LABEONI ET LABERIAE SVMPHERV5AE PARENTIB SANCTISS BENEMERENTISSIMIS F E C I T M LABEO ONE5IMV5 LIVIA AGRIPPINA FECIT CLAVDIO VITALIANO B. M. ET S P 5 7 oX LVCIO SEVERIAWO; riuo YIX AKX XVIII DJXII.ET VALLRI APOLLINTAIU ET AJ^ATHVS AE jg MAM MA£ IVL. CHRESTVS FECIT. ET SIBJ ET SVIS . 3 N Y M P H I S QVAE. SVB COLLE SVNT ARVLAM TOVMI A C ANTERIA NVMINI ADIVT DLVOT CVM STATVA ISIS ET TABVLATO D D g||l!11'-U'n'llMinmtnimitnmiinmitmmmwmMnT..»n,-i.r-,,„„...,;iim n D I S ' MA GNIS WLL5 E5T Itt AVEJSTTIJVO T E5 T P C |II|||NI||I!|| ii (imii 1 "iWfinvmiiminiu i l L illi ll'll \ttWl 111 4 yt )